Ertesi Gün Hapı Nedir? Ertesi Gün Hapı Ne İşe Yarar?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrasında, planlanmamış gebelik oluşumunu engellemek amacıyla kullanılan acil bir doğum kontrol yöntemidir. Ertesi gün hapı içerdiği yüksek miktardaki progesteron hormonu veya progesteron hormonunun etkisini göstermek adına uyardığı reseptörlerini bloke eden maddeler içermektedir.

İçerdiği etken madde sayesinde yumurtanın döllenmesini etkiler, aynı zamanda, döllenmiş yumurtanın rahim duvarına tutunmasını da engelleyerek gebeliğin oluşmasına engel olur.

Ertesin gün hapı ;doğum kontrol hapı, cilt altı spiral, prezervatif (kondom) kullanımı gibi birincil bir doğum kontrol yöntemi değildir. Sadece acil doğum kontrolüne yönelik bir ilaçtır.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Kullanılmalıdır?

Ertesi gün ya da sonraki gün hapı olarak adlandırılsa da, korunmasız cinsel ilişkinin ardından mümkün olan en kısa sürede kullanılması gerekmektedir. Kullanım zamanına bağlı olarak etkililiği azaldığından, mümkün ise cinsel birliktelikten hemen sonra ve en geç 72 saat içerisinde kullanılması gerekir.

Yapılan araştırmalar, ilk 24 saat içerisindeki kullanımlarda gebelik oluşumunun %90-98 gibi yüksek oranlarda engellendiğini, 24-48 saat arasındaki kullanımlarda gebeliğin oluşma ihtimalini %70-75 oranında engellendiğini, ilk 72 saat geçirildikten sonra ise ilacın etki etmediğini göstermektedir. Bu nedenle cinsel birliktelikten hemen sonra kullanılması, ilacın etkililiği ve dolayısıyla gebelik oluşumunun engellenmesi olasılığını artırmaktadır.

Plansız gebeliklerin önlenmesi adına ertesi gün hapının kullanılabileceği bazı haller şu şekilde sayılabilir:

• Korunmasız cinsel birliktelik,
• Düzenli kullanılan doğum kontrol hapının kullanılmasının unutulması,
• Cinsel birliktelik sırasında prezervatif yırtılması,
• Cinsel saldırı,
• Mevcutta kullanılan korunma yönteminin etkisini azaltabilecek diğer ilaçların kullanımı.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı kullanılmadan önce mutlaka prospektüsünün okunarak, kişinin genel sağlık durumu açısından olası yan etkilerinin değerlendirilmesi ve hapın prospektüste belirtilen şekilde kullanımı oldukça önemlidir. Ertesi gün hapının kullanımının sakıncalı olduğu durumlardan biri mevcut olabilir.

Örneğin daha önce benzer etken madde içeren ilaçlara karşı alerjisi olan kişilerde, karaciğere ilişkin ciddi rahatsızlığı olan kişilerde, hamilelerde ve bazı ilaçlar ile eş zamanlı kullanımda ertesi gün hapının kullanılması sakıncalı olabilir.

Piyasada bulunan muhtelif markalara göre kullanım şekli ve dozu değişkenlik göstermektedir. Örneğin bazıları tek doz kullanılırken, bazıları çift doz olarak kullanılmaktadır. Belirtilen dozdan fazlasının kullanımı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle mutlaka prospektüste belirtilen talimatlara göre ilacın kullanılması gerekmektedir.

Ertesi gün hapının kullanımı adet döngüsünü geciktirebilir. Şayet adet döngüsünde bir haftadan daha uzun bir gecikme olursa, hamilelik testi yapılması gerekmektedir.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

Ertesi gün hapının yüksek dozda ya da talimatlarda belirtilenden farklı olarak yanlış kullanımı bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. İlacın kullanımına bağlı farklı yan etkiler de görülebilmektedir.

En sık karşılaştığımız yan etki, adet düzensizliğidir. Bu tek seferlik olabileceği gibi, daha uzun süre de görülebilir. Bazı kişilerde mide bulantısı ve kusma gibi yan etkileri de olabilir. Şayet hapı kullandıktan sonraki ilk 1 saat içerisinde böyle bir yan etki olması durumunda, hapın etkinliği azalacağı veya kaybolacağı için aynı dozda yeniden hapın kullanımı gerekmektedir.

Bazı kişilerde göğüste hassasiyet, bağ ağrısı, baş dönmesi, ara kanama, karın bölgesinde şişkinlik ve ağrı gibi yan etkiler de görülebilmektedir. Yan etkilerin görünümü kişiden kişiye değişkenlik gösterdiği için bazı kişilerde bunların hiçbiri görülmezken, bazı kişiler de ise birden fazlası görülebilmektedir.

Yan etkilerin şiddeti ve etki süresine göre bazı durumlarda doktorunuza başvurmanız, olası bir sağlık sorununu engelleme ve uygun tedavi için oldukça önemlidir.

Ertesi Gün Hapının Kullanılmasından Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Ertesi gün hapı birincil bir doğum kontrol yöntemi olmayıp, sadece acil durumlarda başvurulması önerilen bir yöntemdir. Ertesi gün hapı düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır, aksi halde farklı sağlık sorunlarına neden olabilir. Ertesi gün hapının kullanımının ardından sonraki günlerde korunmasız cinsel birliktelik yaşanması gebeliğin oluşması açısından risklidir.

Plansız bir gebeliğin önlenmesi için spiral, doğum kontrol iğnesi, implantlar, doğum kontrol bandı ile en yaygın kullanılanlar arasında sayılan doğum kontrol hapı ya da prezervatif gibi korunma yöntemlerinden biri seçilebilir.

Doğum kontrol yöntemi belirlenirken mutlaka doktorunuza danışmanız ve doktorunuz tarafından belirlenecek size en uygun doğum kontrol yöntemini tercih etmeniz gerekir.

İlginizi Çekebilir: Myom(Miyom) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

***İnternet sitemizde yer alan bilgiler tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemler için doktorunuza danışmanız gerekmektedir.