Paylaş

infertilite-kısırlık-nedir

İnfertilite (Kısırlık) Nedir?

İnfertilite (kısırlık) nedir? sorusunun cevabını birçok çift araştırmaktadır. Tıp dilinde infertilite, çiftlerin korunma yöntemleri olmadan düzenli bir cinsel ilişki yaşamalarına rağmen en az bir yıl boyunca gebelik elde edememesi veya sürekli gebelik kayıpları yaşaması durumudur. Bu durum hem kadın hem de erkek üreme sistemlerinde yaşanan sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Çiftler çocuk sahibi olmayı istiyor ancak başarılı olamıyorsa, vakit kaybetmeden bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmaları gerekmektedir.

İnfertilite tedavisinde sorun sadece tek taraftaymış gibi hareket edilmemeli ve çiftler doktor muayenelerine birlikte giderek birlikte değerlendirilmeli her iki taraftan da testler istenerek sorunun nereden kaynaklandığı çözüme kavuşturulmalıdır. Bu süreçte psikolojik destek de büyük önem taşır; çiftlerin birbirlerine destek olmaları ve sabır göstermeleri gerekmektedir.

İnfertilite (Kısırlık) Belirtileri ve Sebepleri Nelerdir?

İnfertilite Belirtileri:

İnfertilitenin en temel belirtisi, düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebeliğin elde edilememesidir. Bunun dışında kadınlarda adet düzensizlikleri, şiddetli adet ağrıları, pelvik ağrılar, aşırı kilo artışı, tüylenme artışı ve saç dökülmeleri gibi belirtiler de görülebilir. Erkeklerde ise testis ağrıları, kitleler ve cinsel fonksiyon bozuklukları infertilite belirtileri arasında yer alır.

İnfertilite Sebepleri:

İnfertilite sağlık açısından birçok faktöre bağlı olarak kadın veya erkekte görülebilmektedir. İnfertilite sebepleri nelerdir? sorusunun cevabını verecek olursak, çiftlerin üreme sistemlerinde yaşanan bir sağlık problemi, hormonal, genetik veya psikolojik olarak birçok faktöre bağlı sebepler olabilir.

Kadınlarda İnfertilite Sebepleri:

  • Düzensiz adet döngüleri
  • Polikistik Over Sendromu (PCOS)
  • Endometriozis (Çikolata Kisti)
  • Erken menopoz
  • Yumurtalık rezervi düşüklüğü
  • Miyomlar
  • Fallop tüplerinin tıkanıklığı
  • Yumurta yapılarında bozukluklar
  • Aşırı alkol ve sigara tüketimi
  • Obezite ve ilgili sağlık sorunları

Erkeklerde İnfertilite Sebepleri:

  • Sperm sayılarında azalma (Oligospermi)
  • Sperm çıkışında tıkanıklık (Azospermi)
  • Genetik problemler
  • Hormonal problemler
  • Psikolojik ve yaşam tarzı faktörleri

İnfertilite (Kısırlık) Çeşitleri Nelerdir?

İnfertilite, çiftlerin çocuk sahibi olma durumlarına göre iki ana kategoriye ayrılır:

Primer (Birincil) İnfertilite: Hiç gebelik yaşamamış çiftlerin infertilite durumudur.

Sekonder (İkincil) İnfertilite: İlk gebelik gerçekleşmiş ancak ikinci gebelik denemelerinde başarısız olmuş çiftlerin durumudur.

Kadın İnfertilitesi Nedenleri Nelerdir?

Kadınlarda görülen infertilite, birçok faktöre bağlı olarak değişebilmektedir. Yaş, kilo, yumurta rezervleri, yapısal anomaliler, başka sağlık sorunları gibi nedenlere bağlı olabilmektedir. Fakat bazı durumlarda hiçbir sağlık problemi olmamasına rağmen hamilelik durumu gerçekleşmeyebilir veya hamile kalınıp düşük yapılabilmektedir. Bu gibi durumlar açıklanamayan infertilite olarak adlandırılmaktadır. En sık karşılaşılan kadın infertilite çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz;

Rahim (Uterus) Anomalileri: Kadınlarda rahime bağlı olarak bazı anormallikler veya yapısal bozukluklar görülebilmektedir. Bu problemler kadın infertilitesine neden olabilmektedir. Bu problemleri anlamanın en etkili yolu rahim filmi çekilmesidir. Genel olarak rahimde şekil bozukluklarının olup olmadığı bu filme bakarak teşhis edilebilmektedir. Rahim problemleri genel olarak;

  • Myomlar (Uterin Fibroidler)
  • Rahim iç yapısında yapışıklık (Asherman Sendromu)
  • Polipler
  • Rahimde perde (septum) ve doğuştan olan diğer rahim anomalileri

Ovulasyon (Yumurtlama) Bozuklukları: Kadın infertilitesi sebeplerinden biri de ovulasyon bozukluklarıdır. Gebelik oluşumunun sağlanması için sağlıklı bir yumurtlama oluşması gerekmektedir. Ovulasyon bozukluğu olup olmadığını anlayabilmek için bir dizi testler yapılmaktadır bu sonuçlara göre kişiye özel bir tedavi uygulanmaktadır. Ovulasyon bozukluklarının en yaygın olanları;

  • Polikistik Over Sendromu (Pcos)
  • Hormonal bozukluklar
  • Hiperprolaktinemi (Prolaktin, süt hormonu yüksekliği)
  • Yumurta rezervlerinde düşüklük
  • Adet döngüsü bozukluğu (Hipotalamik disfonksiyon)
  • Erken yumurtalık yetmezliği (Prematüre over yetmezliği)

Fallop Tüpleri Problemleri: Fallop tüpleri, kadın üreme sistemlerinde gebelik için önemli bir yere sahiptir. Çocuk sahibi olmak için rahim ve yumurtalıklar arasında bir kanal görevi gören bu tüplerin açık olması gerekmektedir. Bu tüplerin tıkanık olup olmadığı rahim filmi ile teşhis edilebilmektedir.

Erkek İnfertilitesi Nedenleri Nelerdir?

Erkeklerde görülen infertilite nedenleri üreme sistemi sorunları, yaşam tarzı, genetik ve hormonal faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Yine kadınlarda olduğu gibi hiç bir sebebe bağlı olmadan çocuk sahibi olamama durumları erkeklerde de açıklanamayan infertilite olarak adlandırılmaktadır. En sık karşılaşılan erkek infertilitesi nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz;

Sperm Üretiminde Bozukluklar: Sperm üretimi bozuklukları, erkek infertilitesini etkileyebilecek farklı sağlık problemlerini içerebilir. Bu bozukluk, birçok faktörle ve nedenlerle ilişkilendirilebilir. En yaygın sperm üretim bozukluklarını şu şekilde sıralayabiliriz;

  • Azospermi (Sperm çıkışının olduğu fakat menide hiç canlı sperm hücresi olmaması durumudur, genetik veya tıkanıklığa bağlı oluşabilen bir rahatsızlıktır.)
  • Oligospermi (Sperm azlığı faktörü)
  • Teratozoospermi (sperm şekil bozukluğu)
  • Asthenozoospermi (Sperm hareket kabiliyeti düşüklüğü)

Hormonel Problemler: Erkeklerde hormonal bozukluklar olması durumunda üreme ve genel vücut sağlığında birtakım ciddi sorunlar yaşanabilmektedir. Hormonal bozukluklar söz konusu olduğunda, belli başlı semptomlar ortaya çıkabilmektedir. En sık görülen bu hormonal bozukluklar şunlardır;

  • Hipogonadizm (Testosteron hormon eksikliği)
  • Hormonal dengesizlikler

Genetiğe Bağlı Problemler: Erkeklerde genetiğe bağlı sağlık sorunları oluşabilmektedir. Bazı genetik problemler, çocuk sahibi olmaya engel durumlar teşkil edebilir. Bazı genetik faktörlü infertilite nedenleri şunlardır;

  • Y Kromozomu mikrodelesyonları (Y kromozomunun genetik materyal eksikliği )
  • Fibrozis
  • Klinefelter Sendromu (Fazla X kromozomu)

Daha Fazla Bilgi ve İletişim için : Buraya Tıklayın!

SIK SORULAN SORULAR

Stres infertiliteye neden olur mu?

Evet, psikolojik stres hormonal dengeyi bozarak hem kadın hem de erkeklerde üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir. Ancak stres tek başına infertiliteye neden olmaz.

İnfertilite Tedavi Yöntemlerinde Başarı Oranı Nedir?

İnfertilite tedavi yöntemleri, çiftlerin yaşına, cinsiyetine ve genetik yapısına bağlı olarak değişiklik gösterir. Kişiye özel tedavi yaklaşımları ile son yıllarda tüp bebek tedavisindeki başarı oranları büyük ölçüde artmıştır.

Beslenmenin İnfertiliteye Etkisi Nedir?

Sağlıklı ve düzenli bir beslenme programı, üreme sağlığınızı olumlu yönde etkilerken doğurganlık şansını da büyük oranda etkilemektedir.

İnfertilite Tanısı Nasıl Konur?

İnfertilite tanısı, çiftlerin tıbbi geçmişleri incelenerek, fiziksel muayeneler ve gerekli testler yapılarak konulur. Kadınlarda hormon testleri ve rahim ile fallop tüplerinin durumunu gözlemlemek için rahim filmi, ultrason incelemesi, erkeklerde ise sperm testleri ile hormon testleri yapılır. Gerekli görüldüğünde bazı genetik testler de istenebilir.

Doç. Dr. Taha Takmaz

Д-р мед. наук, доц. Таха Такмаз

Kadın Hastalıkları ve Doğum ile ilgili faydalı bilgileri sizler için paylaşıyorum.

Diğer Yazılarımız

Call Now Button