Pelvik inflamatuar hastalık (PIH) veya pelvik enfeksiyon, genellikle üreme sistemi organlarını etkileyen, özellikle de rahim, tüpler, overler ve çevre dokularında gelişen bir enfeksiyon durumunu ifade eder. Bu enfeksiyonlar genellikle birden fazla mikrobun neden olduğu polimikrobik enfeksiyonlar olarak tanımlanır.
İçindekiler
Pelvik enfeksiyonlar, genellikle vajina ve rahim ağzındaki normal mikroorganizmaların yukarı doğru hareket etmesi sonucu oluşur. Bu durum, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, bakteriyel vaginozis veya diğer genital enfeksiyonlar gibi faktörlerle tetiklenebilir. Pelvik enfeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıkların yayılmasının yaygın bir nedenidir.
Pelvik inflamatuar hastalık, semptomları arasında alt karın ağrısı, pelvik ağrı, adet döngüsü değişiklikleri, ateş, idrar yaparken yanma gibi belirtiler bulunan bir durumdur. Tedavi edilmediğinde kısırlık ve kronik pelvik ağrı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Pelvik enfeksiyonların yayılma şekillerinden biri de nadiren kan yoluyla olabilir. Örneğin, tüberküloz gibi sistemik enfeksiyonlar kan yoluyla üreme sistemine yayılabilir ve pelvik enfeksiyona neden olabilir. Bu durum genellikle tüberkülozun üreme sistemini etkilediği nadir durumları içerir.
Pelvik inflamatuar hastalık şüphesi durumunda derhal bir kadın hastalıkları uzmanı ile iletişime geçmek önemlidir. Genellikle antibiyotik tedavisi ile kontrol altına alınabilir, ancak ilerlemiş durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmak için düzenli testler ve korunma yöntemleri kullanmak da önemlidir.
Pelvik İnflamatuar Hastalık Kimlerde Görülür?
Pelvik İnflamatuar Hastalık (PIH), genellikle üreme çağındaki kadınlarda görülen bir iltihaplanma durumudur. PIH, cinsel yolla bulaşan mikropların genellikle vajina veya rahim ağzındaki normal mikroorganizmalar yoluyla rahim, tüpler, overler ve çevre dokulara ulaşması sonucu ortaya çıkar. PIH, birkaç risk faktörüne sahip olan kişilerde daha yaygındır. Bu risk faktörlerinden bazıları şunlardır:
- Genç Yaş: PIH genellikle 25 yaş altındaki genç kadınlarda daha sık görülür.
- Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlara Maruz Kalanlar: Pelvik inflamatuar hastalık, özellikle klamidya ve gonore gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar, PIH riskini artırabilir. Bu bakteriyel enfeksiyonlar, rahim, tüpler ve yumurtalıkları etkileyerek PIH’e yol açabilir.
- Birden Fazla Cinsel Partneri Olanlar: Birden fazla cinsel partneri olan bireylerde cinsel yolla bulaşan hastalık riski artar ve bu da PIH riskini artırabilir.
- Spiral veya Diğer Doğum Kontrol Yöntemlerini Kullananlar: Rahim içi araç (spiraller) gibi doğum kontrol yöntemleri, PIH riskini artırabilir. Bu tür kontraseptif cihazlar, rahim içine yerleştirildiklerinde enfeksiyon riskini artırabilir.
- Douching: Vajinal temizlik amacıyla vajinal duş yapılması, vajinanın doğal dengesini bozabilir ve enfeksiyon riskini artırabilir.
- Servikal İltihap: Daha önce geçirilmiş servisit veya başka bir pelvik enfeksiyon, PIH riskini artırabilir.
- Yatışmış Bağışıklık Sistemi: Zayıf bir bağışıklık sistemi, enfeksiyonlara karşı direnci azaltabilir ve PIH riskini artırabilir.
PIH, kadın sağlığı için önemli bir konudur ve risk faktörlerini bilmek, koruyucu tedbirler almak ve düzenli sağlık kontrolleri yapmak bu durumu önlemek açısından oldukça önemlidir. Eğer PIH belirtileri görülüyorsa, derhal bir kadın hastalıkları uzmanı ile iletişime geçmek gereklidir.
Pelvik İnflamatuar Hastalık Belirtileri Nelerdir?
- Pelvik Ağrı: En yaygın belirti, alt karın veya pelvik bölgede ağrıdır. Bu ağrı genellikle karın alt kısmında başlar ve yayılarak artabilir.
- Ağrılı Cinsel İlişki: PIH olan kadınlar cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlık hissedebilirler. Bu durum, inflamasyonun neden olduğu dokusal tahribatın bir sonucu olabilir.
- Adet Döngüsünde Değişiklikler: PIH, adet döngüsünde düzensizliklere veya değişikliklere neden olabilir. Bu değişiklikler arasında adet kanamalarının artması veya azalması, ağrılı adet dönemleri ve intermenstrüel kanamalar bulunabilir.
- Vajinal Akıntı: Normalden farklı bir vajinal akıntı, genellikle sarı, yeşil veya gri renkte ve kötü kokulu olabilir. Bu akıntı, enfeksiyonun bir belirtisi olabilir.
- Ateş ve Titreme: PIH genellikle vücut ısısını artırabilir, bu da ateş ve titremeye neden olabilir. Bu belirtiler, ciddi bir enfeksiyonun göstergesi olabilir.
- İdrar Yolu İltihabı Belirtileri: PIH, idrar yolu enfeksiyonuna benzer belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler arasında sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma ve ağrı bulunabilir.
- Karın Şişliği: Pelvik bölgedeki iltihaplanma, karın bölgesinde şişlik ve rahatsızlık hissine neden olabilir.
- Mide Ağrısı veya Üst Karın Ağrısı: PIH, zamanla karın içindeki organlara yayılarak mide ağrısına veya üst karın bölgesinde rahatsızlığa neden olabilir.
- Yorgunluk ve Halsizlik: Genel bir halsizlik hissi ve sürekli yorgunluk, PIH’nin yaygın belirtilerindendir.
Bu belirtilerden bir veya birkaçını yaşıyorsanız veya bu belirtilerden şüpheleniyorsanız, derhal bir kadın hastalıkları uzmanı ile iletişime geçmek önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, PIH’nin ciddi komplikasyonlara yol açmasını önleyebilir. Unutmayın ki cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan kaçınmak, düzenli sağlık kontrolleri yapmak ve cinsel sağlık konularında bilgili olmak, PIH riskini azaltmanın önemli adımlarıdır.
Pelvik İnflamatuar Hastalık Tanısı Nasıl Koyulur?
Hastanın semptomlarına dair detaylı bir hikaye alımı ve jinekolojik muayene, doktorun PIH şüphesi olup olmadığını değerlendirmesine yardımcı olur. Ağrı, akıntı, cinsel ilişki sırasında ağrı ve adet düzensizlikleri gibi belirtiler bu aşamada değerlendirilir. Pelvik inceleme, jinekolojik muayene ve vajinal spekulum kullanımını içerir. Bu muayene sırasında doktor, pelvik organlarda iltihaplanma veya başka bir anormallik belirtisi arar. Aynı zamanda vajinal akıntı örnekleri alınabilir.
Kan testleri, vücuttaki enfeksiyon belirtilerini değerlendirmek için kullanılır. C-reaktif protein (CRP) ve sedimentasyon hızı gibi belirteçler, vücutta iltihap olup olmadığını gösterebilir.
Ultrasonografi, pelvik organların detaylı bir görüntüsünü sağlar. Bu görüntüler, rahim, tüpler ve yumurtalıklarda herhangi bir anormalliği değerlendirmek için kullanılabilir.
Vajinal ve servikal kültürler, potansiyel enfeksiyonları belirlemek için kullanılır. Özellikle klamidya ve gonore gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların saptanması önemlidir.
Tanı konusunda belirsizlik durumunda veya ciddi durumlarda, laparoskopi yapılabilir. Bu cerrahi bir prosedürdür ve pelvik bölgeyi doğrudan gözlemlemek için kullanılır.
Bazı durumlarda, pelvik organların detaylı görüntülenmesi için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (CT) taramaları da kullanılabilir.
PIH tanısı koymak, genellikle bir dizi testin bir araya getirilmesini içerir ve tanı süreci hastanın belirtileri ve test sonuçlarına dayanır. Erken tanı, tedavi şansını artırır ve komplikasyonları önler.
Pelvik İnflamatuar Hastalık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Pelvik inflamatuar hastalığın (PIH) tedavisi, genellikle hastanın durumunun ciddiyetine ve semptomlara bağlı olarak belirlenir. Tedavi genellikle aşağıdakileri içerir:
Antibiyotik Tedavisi: PIH’nin temel tedavisi antibiyotiklerle yapılır. Tedavinin amacı, enfeksiyonu meydana getiren bakterileri yok etmektir. Hafif vakalarda, hastalara ağızdan antibiyotik reçete edilebilir. Ancak, tedavinin etkili olması için tam dozda ve tam sürede alınması önemlidir.
Hastanede Tedavi: Ağır vakalarda, hamile hastalarda, oral antibiyotik tedavisiyle düzelme olmayan durumlarda veya başka sağlık sorunları olanlarda hastaneye yatış gerekebilir. Hastanede tedavi, genellikle damardan antibiyotik tedavisi uygulanır.
Cerrahi Müdahale: Yumurtalık çevresinde apse oluşumu veya ciddi komplikasyonlara yol açan durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumda, apsenin boşaltılması veya diğer ciddi sorunların düzeltilmesi amacıyla açık veya kapalı ameliyatlar yapılabilir.
PIH’yi önlemenin en iyi yolu, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmaktır. Bu, düzenli cinsel sağlık kontrolü, korunma yöntemleri kullanma (örneğin, prezervatif), cinsel partner seçimine dikkat etme ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı farkındalığı içerir.
SIK SORULAN SORULAR
Pelvik İnflamatuar Hastalık Kimlerde Görülür?
Genç Yaş: PIH genellikle 25 yaş altındaki genç kadınlarda daha sık görülür.
Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlara Maruz Kalanlar: Pelvik inflamatuar hastalık, özellikle klamidya ve gonore gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar, PIH riskini artırabilir. Bu bakteriyel enfeksiyonlar, rahim, tüpler ve yumurtalıkları etkileyerek PIH'e yol açabilir.
Birden Fazla Cinsel Partneri Olanlar: Birden fazla cinsel partneri olan bireylerde cinsel yolla bulaşan hastalık riski artar ve bu da PIH riskini artırabilir.
Spiral veya Diğer Doğum Kontrol Yöntemlerini Kullananlar: Rahim içi araç (spiraller) gibi doğum kontrol yöntemleri, PIH riskini artırabilir. Bu tür kontraseptif cihazlar, rahim içine yerleştirildiklerinde enfeksiyon riskini artırabilir.
Douching: Vajinal temizlik amacıyla vajinal duş yapılması, vajinanın doğal dengesini bozabilir ve enfeksiyon riskini artırabilir.
Servikal İltihap: Daha önce geçirilmiş servisit veya başka bir pelvik enfeksiyon, PIH riskini artırabilir.
Yatışmış Bağışıklık Sistemi: Zayıf bir bağışıklık sistemi, enfeksiyonlara karşı direnci azaltabilir ve PIH riskini artırabilir.
Pelvik İnflamatuar Hastalık Tanısı Nasıl Koyulur?
Hastanın semptomlarına dair detaylı bir hikaye alımı ve jinekolojik muayene, doktorun PIH şüphesi olup olmadığını değerlendirmesine yardımcı olur. Ağrı, akıntı, cinsel ilişki sırasında ağrı ve adet düzensizlikleri gibi belirtiler bu aşamada değerlendirilir. Pelvik inceleme, jinekolojik muayene ve vajinal spekulum kullanımını içerir. Bu muayene sırasında doktor, pelvik organlarda iltihaplanma veya başka bir anormallik belirtisi arar. Aynı zamanda vajinal akıntı örnekleri alınabilir.
Pelvik İnflamatuar Hastalık Tedavisi Nasıl Yapılır?
PIH'yi önlemenin en iyi yolu, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmaktır. Bu, düzenli cinsel sağlık kontrolü, korunma yöntemleri kullanma (örneğin, prezervatif), cinsel partner seçimine dikkat etme ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı farkındalığı içerir.
İlginizi Çekebilir: Lazerle Genital Beyazlatma Nedir?