Polip Nedir?
Polipler, vücudun çeşitli dokularında görülebilen tümör benzeri oluşumlardır. Rahim, rahim ağzı, bağırsak, burun gibi mukozayla kaplı alanlarda gelişebilen bu yapılar, zamanla büyüyerek çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilirler. Oluştuğu dokunun herhangi bir tabakasında köklenir ve bazen bir sapla, bazen de geniş bir tabanla dokuya tutunur, dışarı doğru büyürler. Boyutları, köken aldıkları dokular ve yapılarına bağlı olarak çeşitli tipleri vardır. Çoğu iyi huylu olsa da, kansere dönüşme riski taşıyanlar da bulunmaktadır. Bunlar tıbbi açıdan değerlendirilir ve gerektiğinde cerrahi müdahale ile çıkarılırlar.
İçindekiler
Rahim polipleri, rahmin iç astarı olan endometriumda gelişen büyümelerdir, bu nedenle bazen endometrial polip olarak da adlandırılırlar. Endometrial dokunun aşırı büyümesiyle oluşurlar, genellikle yuvarlak veya oval şekildedir ve boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir. Bir kadında tek bir polip olabileceği gibi, bazen birkaç tane de olabilir. Rahimdekiler genellikle iyi huylu (kanser değil) olsa da, adet düzensizlikleri veya doğurganlıkla ilgili sorunlara neden olabilirler.
Polip Belirtileri Nelerdir?
Rahimde polip belirtileri şunlardır:
- Adet düzensizliği
- Adet dönemlerinde aşırı kanama
- Dönemler arasında kanama veya lekelenme
- Menopoz sonrası vajinal lekelenme veya kanama
- Kısırlık
Rahim poliplerinin en yaygın belirtisi düzensiz veya öngörülemeyen adet dönemleridir. Normalde, adet dönemleri 28 günde bir olur, ancak bu süre 21 ila 35 gün arasında değişebilir. Rahimde olan kadınların yaklaşık yarısı bu düzeni göstermez. Diğer belirtiler arasında uzun süreli veya aşırı adet kanaması (menoraji), dönemler arası kanama ve menopoz sonrası veya cinsel ilişkiden sonra kanama yer alabilir.
Gebe kalamama veya hamileliği tamamlayamama gibi durumların nedeni olabilir ve bu belirtiler, rahim polip varlığına işaret edebilir.
Poliplerin Oluşum Nedenleri Nelerdir?
Oluşum nedenleri tam olarak belirlenememiş olsa da, riskini arttıran bazı faktörler bulunmaktadır. Rahim poliplerinin oluşumunda dolaşımda bulunan fazla miktardaki östrojenin tetikleyici rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca, meme kanseri tedavisinde kullanılan tamoksifen adlı ilacın endometrium tabakasında oluşum riskini arttırdığı da tespit edilmiştir. Menopoz sonrası kadınlarda daha yaygın olabilirler. Obezite, hormonal dengesizliklere yol açarak oluşumunu etkileyebilir.
Bunların yanı sıra, genetik yatkınlık ve ailede kanser öyküsünün bulunması da oluşumuna zemin hazırlayan etkenler arasında sayılabilir. Ancak, tüm bu tetikleyici faktörlerin varlığına rağmen, bazı durumlarda vücudun farklı bölgelerinde, bu faktörlerden bağımsız olarak da oluşabilirler.
Polipler Nasıl Teşhis Edilir?
Endometrial polip şüphesi genellikle aşırı adet kanamasına bağlı olarak ortaya çıkar ve ultrasonik incelemeler ve histeroskopi gibi görüntüleme yöntemleriyle tespit edilebilir. Genellikle milimetrik boyutlarda olabilir ve bu görüntüleme işlemleri sırasında belirteçlerine rastlandığında, yapılan patolojik inceleme ile teşhis edilebilirler.
Polip Nasıl Tedavi Edilir?
Küçük rahim polip genellikle hiçbir tedavi gerektirmeden zamanla kendiliğinden yok olabilir. Ancak, problem oluşturan veya semptomlara neden olanları tedavi etmek gerekir.
Semptomlarını tedavi etmek için ilk adım genellikle hormonal ilaçlardır. Bu ilaçlar, genellikle krem şeklinde reçete edilen ve progesteron üretimini engelleyen Gonadotropin Salgılatıcı Hormon (GnRH) agonistlerini içerir. Ancak, hormonal tedavilerin üzerinde yeterli etkisi olmadığında ve semptomlar devam ettiğinde cerrahi tekniklerle çıkarılması gerekebilir.
Poliplerin cerrahi yöntemlerle çıkarılması prosedürüne polipektomi denir. En etkili yolu, rahime çok küçük bir kamera yerleştirilmesini içeren histeroskopidir. Bu prosedürün süresi 15 dakikadan 1 saate kadar değişebilir ve uzunluğu tanısal veya operasyonel olup olmamasına bağlıdır. Ameliyat ortamında yapılan bu işlem genellikle anestezi altında gerçekleştirilir. Histeroskop cihazı vajinadan rahime doğru ilerletilir ve rahim içindeki polipler görüntülenir ve çıkarılır. Rahimdekilerin çıkarılmasının en uygun yöntemi rezektoskop kullanmaktır. Bu yöntemde kesilir, çıkarılır ve laboratuvara gönderilmek üzere analiz edilir. Doğurganlığını korumak isteyen genç kadınlarda, çevredeki endometriyuma zarar vermeden mümkün olan en fazlasının çıkarılması önemlidir.
Polipler Kaç Cm Olunca Alınmalıdır?
Rahim içindekilerin çıkarılması için genel bir boyut kriteri yoktur ve tedavi seçimi genellikle semptomlara, sayısına, büyüklüğüne ve hastanın durumuna bağlıdır. Ancak, genellikle 1 cm veya daha büyük olanlar çıkarılmaya daha yatkındır. Çünkü genellikle 1 cm veya daha büyükler, adet dönemi sorunlarına (aşırı kanama, ara kanamalar, düzensiz adetler) veya diğer semptomlara (pelvik ağrı, lekelenme) neden olabilir. Bu nedenle, semptomatik olanlar genellikle çıkarılmalıdır.
Daha büyükler, nadiren de olsa endometrial kanser riskini artırabilir. Bu nedenle, özellikle büyük olanlar veya hızla büyüyenlerin alınması uygun olacaktır. Ancak, boyutu tek başına bir endikasyon değildir. Örneğin, küçük bir tanesi bile semptomlara veya diğer risk faktörlerine neden olabilirse, çıkarılması gerekebilir. Bu nedenle, rahim içi olanlar her zaman bireysel bir değerlendirme gerektirir ve tedavi kararı, hastanın özel durumuna ve semptomlarına dayanmalıdır.
İlginizi Çekebilir: Hamilelik Döneminde Cinsellik Olmalı Mı?
SIK SORULAN SORULAR
Rahim İçi Polip Alınmazsa Ne Olur?
Rahim içi olanlar genellikle aşırı kanama, adet düzensizliği veya ara kanamalara neden olabilir. Bu durum, kadınların günlük yaşamlarını etkileyebilir ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Menopoz sonrası dönemde vajinal kanama veya lekelenmeye neden olabilir. Bu, kadınlar için endişe verici olabilir ve ciddi sağlık sorunlarının işareti olabilir. Uzun süreli ihmal edilmiş rahim içi olanlar, nadir de olsa endometrial kanser riskini artırabilir. Bu nedenle, teşhis edildiğinde veya semptomlar ortaya çıktığında doktor tavsiyesiyle değerlendirilmelidir.
Polip Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Polip ameliyatının süresi, boyutuna, yerine ve sayısına, kullanılan cerrahi yönteme ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bir histeroskopi işlemi genellikle 15 ila 30 dakika arasında sürebilirken, daha karmaşık olanların çıkarılması daha uzun sürebilir ve cerrahinin amacına bağlı olarak 1 saate kadar sürebilir.
Polip Oluşumu Nasıl Önlenir?
Rahimdeki polip, kadınların üreme sağlığını etkileyebilen yaygın bir durumdur. Semptomları olan kadınların, bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına danışarak doğru tanı ve tedaviyi alması önemlidir. Düzenli jinekolojik muayeneler ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları, rahimdeki oluşumunu önlemede ve erken teşhis edilmesinde önemli rol oynar.
İlginizi Çekebilir: Pelvik İnflamatuar Hastalık (PIH) Nedir?