Rahim, pelvis bölgesinde yer alan armut biçiminde kaslı bir organdır. Ana görevi, gebelik sırasında embriyonun ve fetüsün büyümesi için bir ortam sağlamaktır,  üst kısmında bulunan fundus ile başlar ve bu bölge yumurtalıklarla bağlantılıdır. Fundusun altında korpus adı verilen kısım bulunur ve bu bölge gebelik sırasında embriyonun ve fetüsün büyümesi için genişler.

Rahimin alt kısmındaki dar bölüm ise serviks veya rahim ağzı olarak adlandırılır. Döllenmiş yumurtanın implante olması ve gebeliğin gerçekleşmesi için birinci derecede önemlidir. Rahim ağzı yetmezliği, rahim ağzının normalden daha erken ve belirgin bir şekilde açılmasıdır. Rahim ağzı hamilelik sırasında doğum sancıları sırasında açılır, ancak rahim ağzı yetmezliği durumunda bu açılma normalden daha erken ve istenmeyen bir şekilde gerçekleşir.

Çoğunlukla hamileliğin ikinci trimesterinde, yaklaşık 16 ila 24. haftalar arasında ortaya çıkar ve rahim ağzının normalde sıkı olması gereken kollajen ve elastin liflerinin zayıflaması sonucu meydana gelmektedir.  Zayıflama, rahim ağzının beklenenden daha erken açılmasına neden olur ve bu da önceden doğum riskini artırır.

Rahim ağzı yetmezliği, bazen bir önceki gebelikte geçirilmiş olan rahim ağzı cerrahisi veya travma gibi faktörlere bağlıdır. Diğer risk faktörleri arasında rahim ağzı enfeksiyonları, servikal konizasyon gibi cerrahi prosedürler, genetik yatkınlık ve rahim anomalileri bulunmaktadır. Tanı konulduğunda, cerrahi veya diğer tedavi yöntemleriyle rahim ağzını desteklemek ve gebeliği sürdürmek için müdahale edilebilir. Bu durumun farkındalığı, risk altındaki hamile kadınların düzenli olarak izlenmesi ve gerekirse tedavi edilmesi açısından çok önemlidir.

Rahim Ağzı Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?

Bu durumda, rahim ağzı normalden daha erken açılır ve kısalır. belirtiler arasında vajinal akıntı, karın ağrısı veya kasılmalar, pelvik baskı hissi ve bazen idrar kaçırma yer alır. eğer bu belirtilerden çoğunu yaşıyorsanız mutlaka kısa sürede doktorunuza başvurmalısınız.

Rahim Ağzı Yetmezliği Tanısı Nasıl Koyulur?

Ultrasonografi ile rahim ağzının uzunluğunun ölçülmesi ve vajinal muayene gibi fiziksel değerlendirmeler tanı koymaya yardımcıdır, servikal ölçüm gibi belirli testler de kullanılabilir. Ultrasonografi, ses dalgalarının kullanılarak vücut içindeki yapıların görüntülenmesini sağlayan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemde, yüksek frekansta ses dalgaları vücut dokularına gönderilir.  Ses dalgaları, vücut dokularından yansır ve bir alıcı tarafından algılanarak bilgisayar tarafından işlenir.

Ultrasonografi, non-invaziv bir yöntemdir, yani vücuda herhangi bir cerrahi müdahale gerektirmez. Radyasyon kullanılmadığı için diğer görüntüleme tekniklerine kıyasla daha güvenlidir. Servikal ölçüm de  vajinal ultrasonografi ile yapılır. İşlem sırasında hastanın sırtüstü yatar pozisyonda olması istenir, ince bir ultrason probu, steril bir jel ile kaplanarak vajinaya yerleştirilir. Prob, rahim ağzını ve rahim boynunu net bir şekilde görüntülemek için kullanılır.

Rahim ağzının ölçümü, rahim ağzının dış açıklığından iç açıklığına kadar olan mesafeyi içerir. Normalde, hamileliğin ilerlemesiyle birlikte rahim ağzı uzar ve incelir fakat rahim ağzı yetmezliği durumunda, bu uzama ve incelme normalden daha erkendir. Servikal ölçüm, hamileliğin 16 ila 24. haftaları arasında yapılabilecek bir testtir.

Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Tedavi seçenekleri arasında rahim ağzı cerclage (dikiş uygulaması), progesteron tedavisi, yatak istirahati ve erken doğumu önleyici ilaçlar bulunur. Cerclage işlemi genellikle gebeliğin erken dönemlerinde, genellikle 12-14 hafta arasında yapılır. İşlem sırasında, rahim ağzı cerrahisi uzmanı veya obstetrik cerrah tarafından vajinal yolla veya nadiren abdominal (karın) yaklaşımla gerçekleştirilir.

Rahim ağzı, cerrahi dikişlerle kapatılır veya desteklenir. Dikişler, rahim ağzının normal doğum zamanına kadar açılmamasını ve gebeliğin sürdürülmesini sağlar. Lokal veya genel anestezi altında yapılır ve genellikle komplikasyon riski düşüktür fakat her cerrahi işlem gibi, cerclage işlemi de bazı riskler taşır. Bu riskler arasında enfeksiyon, amniyotik membran (sular kesesi) yırtılması ve rahim ağzı dikişlerinin erken açılması yer alabilmektedir. Rahim ağzı cerclage işlemi, rahim ağzı yetmezliği olan kişilere erken doğum riskini azaltmak için etkili bir tedavi seçeneğidir.

Genellikle gebelik sırasında düşük riski olan veya rahim içi tabakanın gebeliği sürdürmesini zorlaştıran durumlar için kullanılan progesteron tedavisi, vajinal jel, hap veya enjeksiyon formunda verilir ve belirli bir süre boyunca devam edebilmektedir. Hormonal dengenin sağlanması ve gebelik veya infertilite tedavisi sürecinin desteklenmesi açısından önem arz eder.

Rahim Ağzı Yetmezliği Gebe Kalmaya Engel Mi?

Gebe kalmaya engel değildir fakat rahim ağzı yetmezliği olan kişilerde, erken doğum riski artar ve bu da gebelikte önemli bir sorun haline gelir. rahim ağzı açıldığında düşük riski artar ve fetalin sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olur.  Bu nedenle, rahim ağzı yetmezliği tanısı konmuş kişilerin gebelikleri özel bir izlem altında olmalı ve gerektiğinde tedavi edilmelidir.

SIK SORULAN SORULAR

İlginizi Çekebilir: Yerleşme Kanaması Nedir? Nasıl Tanımlanır?