Paylaş

Kolposkopi Nedir, Nasıl Yapılır?

Kolposkopi, serviksin, vajinanın alt kısmının (radyal) ve vulvanın (vajinanın dış kısmı) muayenesi için kullanılan bir tıbbi prosedürdür. Bu test, genellikle smear testi sırasında anormal sonuçlar alındığında veya diğer tıbbi belirtilerle birlikte, özellikle HPV (Human Papilloma Virüs) enfeksiyonları veya servikal displazi gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılır.

Bu prosedürde kullanılan kolposkop adlı ışıklı araç, rahim ağzını 6-40 kat büyüterek daha net bir görüntü elde etmeyi amaçlar. Kolposkopi, klinik bir uygulama olup kolposkop adı verilen ışıklı bir büyüteçle gerçekleştirilir. Bu yöntem, geleneksel jinekolojik muayeneyi çıplak gözle yapılan incelemelerden daha ayrıntılı ve hassas hale getirir. Özellikle rahim ağzı kanseri gibi durumların erken tespiti için büyük önem taşır.

Kolposkopi sırasında, doktorunuz şüpheli bir bölge tespit ederse, kolposkopik biyopsi uygulanarak bu bölge daha detaylı bir şekilde incelenir.

  • Hazırlık: Kolposkopi genellikle özel bir muayene odasında gerçekleştirilir. Hasta muayene masasına uzanır ve pelvik muayene pozisyonuna yerleştirilir. Hastanın vajinasına özel bir solüsyon uygulanarak serviks daha görünür hale getirilir. Ardından, kolposkop ile serviks yüzeyi incelenerek anormal alanlar belirlenir. Gerekirse, biyopsi alınarak daha detaylı bir analiz yapılabilir.

Kolposkopi işlemine yönelik bazı önemli hazırlık adımları bulunmaktadır:

  • Kolposkopi için planlama yapılırken, net bir görüntü elde etmek adına adet döneminde bu işlem genellikle önerilmez.
  • Kolposkopiden bir veya iki gün önce cinsel ilişkiye girilmemesi önerilir, çünkü bu durum muayene sırasında rahim ağzındaki detayları etkileyebilir.
  • Kolposkopiden bir veya iki gün önce tampon kullanmaktan kaçınılmalıdır, zira bu, muayene sırasında doğru bir görüntü alınmasını zorlaştırabilir.
  • Kolposkopiden önceki iki gün boyunca vajinal ilaç kullanılmamalıdır, böylece muayene sırasında elde edilen verilerin doğruluğu sağlanabilir.
  • Kolposkopi öncesinde vajinal duş alınmamalıdır.
  • Kolposkopi öncesi doktorun önerdiği basit ağrı kesiciler kullanılabilir, böylece işlem sırasında rahatlık sağlanabilir.

Bu önlemler, kolposkopi işleminin daha rahat ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesine katkıda bulunabilir. Ancak, her durum özeldir ve bu konuda doktorunuzun önerilerine uymak önemlidir.

  • Kolposkop Cihazının Kullanımı: Kolposkop, büyütülmüş bir görüntü sağlayan bir mikroskop türüdür. Doktor, bu cihazı kullanarak serviks, vajina ve vulvayı daha ayrıntılı bir şekilde inceleyebilir.
  • Asidik Sıvı veya Renkli Solüsyon Kullanımı: Serviks ve çevresindeki alanları daha iyi görebilmek amacıyla genellikle asidik bir sıvı (asetik asit) veya renkli bir solüsyon kullanır. Bu solüsyon, anormal hücrelerin daha belirgin hale gelmesine yardımcı olabilir. Bu yöntem, kolposkopi sırasında daha hassas bir değerlendirme yapılabilmesine ve potansiyel sorunların daha kolay tespit edilebilmesine olanak tanır.
  • Dokuların İncelenmesi: Kolposkop yardımıyla, serviks, vajina ve vulva üzerindeki dokular dikkatlice incelenir. Anormal görünen bölgeler, biyopsi alınması için belirlenebilir.
  • Biyopsi Alınması: Doktor, muayene sırasında anormal görünen bölgelerden küçük doku örnekleri (biyopsi) alabilir. Bu örnekler, laboratuvar testleri için incelenerek anormal hücrelerin varlığı veya yokluğu değerlendirilir. Kolposkopik biyopsi sırasında, birden fazla bölgeden parça alınabilir. Bu, yapılacak biyopsi sayısının, şüpheli lezyonların konumuna ve yayılımına bağlı olarak belirlendiği bir süreçtir. Özel bir alet kullanılarak gerçekleştirilen kolposkopik biyopsi, alınacak doku parçasının patolojik inceleme için yeterli büyüklükte olmasını sağlamak amacıyla titizlikle yapılır. Bu, doğru bir tanı konulabilmesi için önemli bir adımdır ve patologların detaylı bir değerlendirme yapmalarına olanak tanır.
  • Sonuçların Değerlendirilmesi: Biyopsi sonuçlarına dayanarak, doktorunuz anormal hücrelerin varlığını veya diğer potansiyel sorunları değerlendirir. Bu, ileri tedavi veya takip gerekip gerekmediğine karar vermek için kullanılır.

Kolposkopi klinik ortamda gerçekleştirilebilen bir prosedürdür ve genellikle birkaç dakika sürer. Biyopsi alınması durumunda, bu işlem biraz daha uzun sürebilir ve hafif bir rahatsızlık hissi yaratabilir. Ancak, genellikle kolayca tolere edilebilir bir prosedürdür. Kolposkopi sonuçlarına dayanarak, doktorunuz gelecekteki takip ve tedavi planını belirleyebilir.

İlginizi Çekebilir: Yumurtlama Dönemi Nasıl Hesaplanır?

Kolposkopi Hangi Durumlarda Yapılır?

Kolposkopi, kadın hastalıkları uzmanları tarafından belirli şikayetler ve test sonuçlarına dayanarak ileri tanı yöntemi olarak sıkça uygulanır.

  • Anormal Pap Smear Sonuçları: Pap smear testi sırasında alınan örneklerin değerlendirilmesi sonucunda anormal hücrelerin tespit edilmesi durumunda kolposkopi yapılabilir.
  • HPV (Human Papilloma Virüs) Pozitifliği: HPV testi pozitif çıktığında veya önceki testlerde HPV saptandığında, kolposkopi yapılabilir.
  • Anormal Rahim Ağzı Görünümü: Fiziksel muayene sırasında veya diğer rahim ağzı muayene yöntemleriyle anormal görünümler tespit edildiğinde kolposkopi yapılabilir.
  • Rahim Ağzı Lezyonları veya Şüpheli Alanlar: Rahim ağzında lezyonlar, şişlikler veya diğer şüpheli alanlar görüldüğünde, bu bölgelerin daha ayrıntılı olarak incelenmesi amacıyla kolposkopi uygulanabilir.
  • Vulva veya Vajina Anormallikleri: Vulva veya vajina üzerindeki anormal görünümler veya şüpheli lezyonlar nedeniyle, bu bölgelerin değerlendirilmesi için kolposkopi yapılabilir.
  • Servikal Displazi (Hücresel Değişiklikler): Pap smear sonuçları veya diğer testlerle tespit edilen servikal displazi durumlarında, kolposkopi uygulanabilir.
  • Kanser Taraması ve Takibi: Rahim ağzı kanseri veya diğer genital kanser türleri taraması veya takibi amacıyla, özellikle risk faktörleri bulunan bireylerde kolposkopi yapılabilir.

Kolposkopi, genellikle bir önceki test sonuçlarına dayalı olarak uygulanan bir prosedürdür. Anormal bulguların belirlenmesi durumunda, doktorunuz kolposkopi yapılmasını önerebilir. Bu prosedür, rahim ağzı, vajina ve vulva üzerindeki hücresel değişiklikleri daha ayrıntılı bir şekilde inceleyerek, anormal hücrelerin olup olmadığını ve gerekirse biyopsi alarak değerlendirme yapmayı sağlar.

Kolposkopi Zor Bir İşlem mi?

İşlem, genel olarak zorlayıcı veya ağrılı olmamakla birlikte, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. İşlemin zor olup olmadığı, kişinin ağrı eşiği, genel sağlık durumu, anksiyete seviyesi ve sağlık profesyonelinin deneyimi gibi birçok faktöre bağlıdır.

Kolposkopi işlemi sırasında, kolposkop aparatının vajinaya girmemesi nedeniyle genellikle herhangi bir acı veya ağrı hissedilmez. Ancak, rahim ağzını açık tutmak için kullanılan vajinal spekulumun kullanımı sırasında hafif bir baskı hissedilebilir.

Daha net bir görüntü elde etmek amacıyla serviksin silinmesinde kullanılan solüsyon, batma veya yanma hissine neden olabilir. Ancak, doktorunuzun şüpheli durumları değerlendirdiği ve kolposkopik biyopsi yapılmasına karar verdiği durumlarda, alınacak parçanın bölgesine bağlı olarak hissedilen duygular değişebilir.

Servikal bölge, genellikle sinir bakımından zengin olmadığı için bu alanda yapılan biyopsiler genellikle ağrılı olmaz. Ancak, rahim ağzından parça alındığı sırada hafif baskı ve kramplar yaşanabilir.

Vajina ve vulvanın alt kısmında yapılan biyopsi, zaman zaman ağrıya yol açabilir. Birden fazla bölgeden parça alınması gereken durumlarda, bazen lokal anestezi uygulanabilir. Bu şekilde, hastanın rahatlığı ve işlemin daha konforlu geçmesi sağlanabilir.

Kolposkopi Riskleri Nelerdir?

  • Ağrı ve Rahatsızlık: Kolposkopi sırasında bazı kadınlar hafif rahatsızlık veya basınç hissi yaşayabilir. Biyopsi alındığında, kısa süreli bir acı veya keskin bir rahatsızlık hissi olabilir.
  • Kanama: Biyopsi sırasında veya sonrasında, küçük bir miktar lekelenme şeklinde kanama görülebilir. Bu genellikle hafif ve kendiliğinden duran bir durumdur.
  • Enfeksiyon: Biyopsi alanında enfeksiyon riski minimaldir, ancak her tıbbi müdahalede olduğu gibi, enfeksiyon riski vardır.
  • Alerjik Reaksiyonlar: Kullanılan asetik asit veya diğer solüsyonlara karşı nadiren alerjik reaksiyonlar meydana gelebilir.

Bu riskler genellikle düşük düzeydedir ve doktorunuz bu riskleri en aza indirmek için uygun önlemleri alır. Özellikle biyopsi alınması durumunda, bu risklerin minimal olduğu ve genellikle kısa süreli olduğu unutulmamalıdır. İşlem öncesinde doktorunuz ile riskler ve faydalar hakkında konuşmak, kişinin bilgilendirilmiş bir onay sürecine girmesine yardımcı olabilir.

Kolposkopi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Kolposkopi sırasında yapılan gözlemler ve alınan biyopsilerin değerlendirilmesine bağlı olarak anormal dokular ve hücreler tespit edilirse, doktorunuz gerekli tedavi yöntemlerini önerebilir. Eğer biyopsi sırasında anormal hücre topluluğu tamamen alınamamışsa, ek girişimsel işlemlere ihtiyaç duyulabilir. Bu durumda, doktorunuz aşağıdaki işlemlerden birini önerebilir:

  • Konizasyon: Serviksteki anormal hücrelerin bulunduğu katmanın koni biçiminde çıkarılması işlemidir.
  • Kriyoterapi: Sıvı nitrojen gibi gazların kullanılarak tümör dokularının soğukla yakılması yoluyla giderilmesi işlemidir. Bu benzer şekilde, genital siğillerin tedavisinde de kullanılır.
  • Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü (LEEP): Konizasyona benzer şekilde, serviksteki anormal içerikli dokunun elektrokoter yardımıyla ayrılması ve çıkarılması işlemidir. Bu işlem sırasında muhtemel anormal hücrelerin tamamen giderilmesine yönelik olarak servikal kanalın küçük bir kısmı da çıkarılır.

Bu tedavi yöntemleri, anormal hücrelerin giderilmesine ve sağlıklı dokunun korunmasına yardımcı olabilir. Ancak, her durum özeldir ve tedavi seçimi, hastanın durumuna ve hekimin değerlendirmesine bağlı olarak belirlenir. Doktorunuzun önerileri ve yönlendirmeleri doğrultusunda tedavi süreci planlanmalıdır.

Kolposkopi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

İşlem sonrasında hafif kanama veya lekelenme olabilir; bu durum normaldir. Biyopsi sonrasında iyileşme süreci genellikle 1-2 gündür. İşlem sonrasında cinsel birleşmeden kaçınılması, tampon kullanılmaması ve vajinal yıkama yapılmaması önerilir. Ağrı durumunda basit ağrı kesiciler kullanılabilir.

Genellikle, kolposkopi sonrasında normal aktivitelere dönme konusunda bir sınırlama yoktur. Ancak, kişinin kendini iyi hissettiği bir zamanda dinlenmiş bir şekilde normal günlük aktivitelere devam etmesi önerilir. Doktorunuzun önerilerine uygun olarak, takip muayenelerinin aksatılmaması önemlidir.

Kolposkopi Sonrası Kanama Olur Mu?

Kolposkopi işlemi sırasında, kolposkopun vajinaya temas etmemesi nedeniyle ağrı, kanama veya sancı genellikle yaşanmaz. Ancak, biyopsi gerektiği durumlarda bu işlem sırasında hafif kanama veya lekelenme olabilir. Biyopsi yapılan bölge ve alınan parça sayısına bağlı olarak kanama miktarı değişebilir. Kolposkopik biyopsi sırasında meydana gelen kanamalar genellikle kendiliğinden geçer.

Kolposkopi Sonrası Akıntı Olur Mu?

Kolposkopi ve kolposkopik biyopsi sonrasında akıntı meydana gelebilir. Kolposkopi sırasında serviksin daha net görüntülenmesi veya biyopsi sırasında kullanılan solüsyonlar nedeniyle oluşabilir. Kolposkopi sonrası akıntı normaldir; ancak ağır, sarı renkli ve kötü kokulu akıntı durumunda doktora başvurulmalıdır.

Kolposkopi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?

Kolposkopi sonuçları genellikle hemen çıkmaz; özellikle kolposkopik biyopsi yapıldıysa sonuçlar birkaç gün içerisinde çıkacaktır.

Hamileyken Kolposkopi Yapılır Mı?

Kolposkopi hamilelik sırasında güvenli bir işlemdir. Ancak, hamilelikte kolposkopik biyopsi yapılacaksa dikkatli olunmalıdır. Düşük dereceli lezyonlar genellikle hamilelerde biyopsi yapılmadan izlenir. Ancak, kanser şüphesi uyandıran lezyonlar söz konusuysa, doktorunuz tarafından değerlendirilip gerekirse biyopsi yapılabilir. Rahim kanalının kazınması işlemi, hamile olanlara uygulanmaz.

İlginizi Çekebilir: Mol Gebelik Nedir?

Doç. Dr. Taha Takmaz

Doç. Dr. Taha Takmaz

Kadın Hastalıkları ve Doğum ile ilgili faydalı bilgileri sizler için paylaşıyorum.

Diğer Yazılarımız

Call Now Button