İstmosel Nedir?

İstmosel, kadınlarda doğum yöntemlerinden biri olan sezaryen doğum sonrasında ortaya çıkan bir durumdur. Sezaryen doğumda bebek çıkarılırken rahim duvarı kesilir, sonrasında bu kesi yeri dikilerek onarım sağlanır. Bazı hastalarda bu dokunun iyileşmesi tam sağlanmaz, doku yetersiz iyileşir ve kesi yapılan yerde rahim iç duvarda bir cep oluşur. Bu cep sezaryen skar defekti ya da istmosel olarak adlandırılır. Bu durum doğum sonrasında hemen gelişebilir ancak bazı durumlarda uzun süre sonra da görülebilir. Oluşan bu cepte adet dönemlerinde rahim içerisinden dışarıya doğru ilerleyen kan birikir ve bu da pek çok şikâyeti beraberinde getirir. Bunlar arasında ara kanaması, kasık ağrısı, tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar, ilişki sırasında ağrı sayılabilir. Ayrıca bu durum tedavi edilmezse rahim iç dokusunu bozarak embriyonun yerleşmesine engel olur ve kadında kısırlığa yol açar.

İstmosel Neden Olur?

Sezaryen son dönemlerde neredeyse vajinal doğumdan daha fazla yapılmaktadır. Ancak her cerrahi işlemde olduğu gibi sezaryende de çeşitli yan etkiler, olumsuzluklar görülebilir. Bunlardan biri de istmoseldir. Bu deformasyonun neden oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Ancak bu durumun oluşumuna zemin hazırlayan faktörler arasında rahim pozisyonu, onarım sırasında kullanılan dikiş türü, dikiş materyali, tekrarlayan sezaryen doğumlar sayılabilir.

İstmosel Belirtileri Nelerdir?

İstmosel belirtileri görülmeye başlandığı zaman ilk olarak kişinin daha önceden sezaryen doğum öyküsünün olup olmadığı sorgulanmalıdır. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir;

• Regl dönemleri ve regl kanaması tamamen bitmesine rağmen çamur kıvamında kahverengi akıntının hala devam etmesi,
• Geçmiş zamanlarda yaşanmış olan sorunsuz bir gebeliğe rağmen ikinci defa hamile kalınamaması,
• Kasıkta şiddetli bir ağrının hissedilmesi,
• Cinsel ilişki sırasında kasık bölgesinde ciddi ağrılar yaşanması,
• Koyu renkli ve kötü kokuya sahip akıntının olması,
• Hamileliğin bu cebe yerleşerek sezaryen skar yeri gebeliğine yol açması da belirtiler arasında yer almaktadır.

İstmosel Hangi Şikayetlere Neden olur?

İstmosel şikayetleri çok tipiktir. Hekim tarafından alınan anamnez ile detaylandırılmalıdır. Bu şikayetler şu şekilde sıralanmaktadır;

• Adet kanaması bitmesine rağmen hala damlama şeklinde ara kanamaların görülmesi,
• Tekrarlayan ve sürekli rahatsız eden vajinal ya da rahim enfeksiyonlarının yaşanması,
• Tedavi edilse bile dirençli olarak koyu renkli akıntının olması ve kötü kokması,
• Kasık ağrıları da şikayetler arasında yer almaktadır.

Kısırlık

İstmosel cebi içerisinde birikmiş olan sıvı tamamen sperm hareketlerinin bozulmasına yol açar. Bununla birlikte embriyonun rahim içine yerleşmesine engel olur. Bu anlamda kadınlarda kısırlığa sebep olabilir.

Sezaryen Skar Gebeliği

İstmosel kesesinin olduğu yere gebeliğin yerleşmesi bir ektopik gebelik (dış gebelik) çeşidi olan sezaryen skar gebeliği oluşumuna neden olur. Bu durum rahimde yırtılmaya neden olabilir, şiddetli kanama yapabilir. Sonucunda annenin hayatını da tehlikeye atan çok ciddi bir tablo gelişebilir.

İstmosel Nasıl Teşhis Edilir?

İstmosel sezaryen doğum yapan kadınların neredeyse %20’sinde görülebilir. Dikişlerin iyileşmesindeki yetersizlik hemen doğum sonrası da gözlenebilir geç dönemde de ortaya çıkabilir. Kesin olarak tanısının koyulması için 6 ay dikişlerin iyileşmesi açısından zaman tanınmalıdır.

İstmosel belirtilerini gösteren kadınlar bu anlamda doktora detaylı bilgileri aktarırsa çok daha kolay bir şekilde tanısı konulabilir. Regl dönemlerini düzenli bir şekilde takip eden kişiler bu dönemlerin aksaması durumunda da şüphe edebilir. Teşhisi için bazı görüntüleme tekniklerinden yararlanılmaktadır.

İstmosel Tanısı

Tanısı aşağıdaki yöntemler ile yapılıyor;

• Vajinal Ultrasonografi,
• Sonohisterografi,
• Histeroskopi,
• Histerosalpingografi (HSG),
• MRI.

İstmosel Kısırlık (İnfertilite) Yapar Mı?

İstmosel kesesi içerisinde biriktirdiği sıvı yüzünden yeniden hamileliğin oluşmasını engelleyebilir. Bu anlamda kişilerin gebe kalmasına da engel olabilir. Bu nedenle daha önceden sezaryen öyküsü olan kişiler yeniden hamile kalamıyorsa, bu durum detaylı bir şekilde araştırılmaktadır.

İstmosel Nasıl Tedavi Edilir?

İstmosel tedavisi iki şekilde yapılabilir. Bu yöntemler laparoskopik istmosel onarımı ve histeroskopik istmosel onarımıdır.

Histeroskopik Uygulama

Histeroskopi rahim ağzından içeri girerek rahmin içerisini özel bir kamerayla incelenmesi ve değerlendirilme işlemine denilir. Histeroskopi aleti dış çapı 3,1- 10 mm’dir. Rahim ağzı uygun çapa kadar genişletildikten sonra çubuk şeklindeki bu alet rahim ağzından girerek rahim içerisini gözlemlenmesini sağlar. Aletin uç kısmında ışık kaynağı ve optik kamera sistemi vardır. Sıvı ile rahim içinde gerekli görüş alanı sağlanır ve histeroskopun uç kısmındaki kesici uçlar ile planlanan cerrahi işlem gerçekleştirilir. Bu ameliyat ortalama 20- 30 dakika sürer.

Daha detaylı bilgi için: Histeroskopi Nedir?

Histeroskopik istmosel ameliyatında aslında tam bir onarım yapılmamaktadır. Kan birikimine neden olan çukur dokunun uç kısmı tıraşlanarak kan birikiminin önüne geçilmektedir. Tekrar hamilelik planı olan kadınlarda laparoskopik onarım daha uygundur.

Laporoskopik Uygulama

Laparoskopi kapalı ameliyat olarak da adlandırılan bir ameliyat tekniğidir. Göbek deliğine yapılan 1 cm’lik kesiden ucunda kamera ve ışık kaynağı bulunan çubuk şeklinde bir alet ile görüntü ekrana yansıtılır. Uygulanacak tedaviye bağlı olarak değişmekle beraber karnın her iki yanına yapılan 0.5cm’lik iki veya üç kesiden de laparoskopik ameliyatlara uygun cerrahi aletler yerleştirilerek işlem gerçekleştirilir. İşlem sırasında tüm yapıların gözlemlenebilmesi ve cerrahinin gerçekleştirilebilmesi için karın karbondioksit (CO2) gazıyla şişirilir. Bu işlem ortalama 30- 40 dakika sürektedir.

Daha detaylı bilgi için: Laparoskopik Cerrahi Nedir?

Hastanın daha sonra gebelik planı olacaksa, defekti büyükse, defekt altındaki sağlam doku çok inceyse onarımda laparoskopik yol tercih edilmelidir.

İstmosel Tedavisinde Hangi Yöntem Nasıl Belirlenir?

İstmosel tedavisinde uygun yaklaşım hekimin ultrasonografik değerlendirmesi sonucunda belirlenir. Doktorlar tedavi aşamasında şu hususları göz önünde bulundurur;

• İşlemi yapılacak olan defektin büyüklüğü,
• Hastanın ileride hamilelik planı olup olmadığı,
• Sağlam rahim duvar dokusunun kalınlığı
• İşlemin en doğru yaklaşımla yapılması ileride oluşabilecek anormal kanamaların ya da kısırlığın da önüne geçer.

***İnternet sitemizde yer alan bilgiler tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemler için doktorunuza danışmanız gerekmektedir.