İnfertilite tanısı koyabilmek için belli başlı bazı testler yapılmaktadır? Çocuk sahibi olmak isteyen en az bir yıl düzenli ilişki sonrası gebe kalamama durumunda çiftler bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalıdır. Uzman doktor, çiftin sürecini ve hikayesini dinledikten sonra hem kadından hem de erkekten bazı testler isteyecektir. Çiftlerin her ikisinden de istenen testler sonucunda infertilite tanısını konulduysa kişiye özel tedavi yöntemlerine başvurulur. İşte infertilite tanısı için kadınlarda ve erkeklerde yapılan testler:
İçindekiler
Kadınlar İçin Yapılan Testler
İnfertilite, kadın ve erkek faktörlerinden birinin veya her ikisinin de birlikte yaşadığı bir durum sonucu olabilir. Kadınların infertilite olma sebeplerinin başında anatomik, hormonal, stres veya yaşam tarzı faktörleri gelebilmektedir. Bu sebepleri anlayabilmek için bazı testler yapılmaktadır.
İşte bu süreçte kadınlar için yapılan bazı testler:
1.Ultrasonografi: İnfertilite tanısında, kadın yumurtalıklarının durumu ve rahim şeklinin durumunda bir problem olup olmadığını ya da yumurta rezervlerinin durumunu değerlendirmek ve belirlemek amacı ile kullanılır. Yumurta rezervlerinin belirlenmesinde her iki taraftaki yumurtaların sayısına bakılmaktadır. Toplamda 10-12 yumurta hücresi bulunması yumurta rezervlerinin iyi olduğu anlamına gelmektedir.
2. Kan Testleri: İnfertilite tanısında, kan testlerinin önemi büyüktür. Bazı hormon bozuklukları değerlendirilerek infertiliteye sebep olan faktörlerin belirlenmesine yardımcı olur. İnfertilite tanısı için kullanılan bazı kan testleri şunlardır:
- – AMH Değeri: Yumurtalık rezervlerini değerlendirmek için kullanılır.
- – Prolaktin Seviyesi: LTH hormonunu kontrol eder.
- – Tiroid Testleri: TSH değerini kontrol eder.
- – LH (Luteinize Hormon), FSH (Folikül Uyarıcı Hormon), Estradiol (E2 Hormonu) ve
- Progesteron (Menstrual Siklus Hormonu) Testleri.
3. Ovulasyon (Yumurtlama) Testleri: Düzenli adet yaşayan kadınlar nde beklediği adetten 14 gün öncesinde teorik anlamda yumurtlamaktadır. Ovulasyon testleri de yumurtlamayı tespit etmek amacı ile kullanılan testlerdir. Bu testler için kullanılan ovulasyon test kitleri, gebelik test kitleri ile aynı mekanizmada çalışan ve idrar yolu ile hormon tahlili yapmaya yardımcı olan test kitleridir. Yumurtlama için test edilen hormon LH hormonudur. Bu hormonun ovulasyon testinde tespit edilmesinin ardından, kadınlarda 24 ila 36 saat arasında yumurtlama gerçekleşmektedir.
4. Histerosalpingografi (HSG – Rahim Filmi): Ultrasonda görülemeyen tüplerin açık olup olmadığını anlayabilmek amacı ile adet bitimi sonrasında istenen testtir. Rahim filminde, rahim ağzından verilen boyalı bir maddenin tüplere geçmesi ve tüplerden de karın boşluğuna ilerlemesi beklenir. Verilen bu maddenin fallop tüplerinde tıkanıklık olduğu durumlarda ilerleyememesi tüpler için bir sorun teşkil etmektedir. Sıvının rahim şekli doğrultusunda ilerlemesi tüplerin açık olduğu anlamına gelmektedir.
5. Endometrial Biyopsi: Rahim iç tabakasından küçük bir doku örneği alınarak mikroskop altında incelenir. Bu test, rahim iç tabakasının hormonlara nasıl yanıt verdiğini değerlendirmek için yapılır.
Erkekler İçin Yapılan Testler
Bir yıl süre içerisinde düzenli bir cinsel ilişkiye rağmen gebe kalınamıyorsa kadınlarda olduğu gibi erkeklerde de birtakım testler yapılmaktadır. Erkeklerde kısırlığın başlıca nedenlerinden biri sperm sayısının azlığıdır. Bunun dışında, hormonal, genetik, sperm üretim problemleri, sperm çıkışında tıkanıklık gibi problemler, sperm kalitesinin bozulması gibi nedenler de erkek infertilitesine neden olabilen başlıca sebeplerdendir.
İşte erkeklerde infertilite tanısı için yapılan temel testler:
1. Spermiyogram (Senem Analizi): Erkek infertilitesi denildiği zaman erkeklerde temel olarak ilk bakılması gereken durum spermiyogram testidir. Evli bir erkekte kadın yaşının 35’in altında olduğu durumlarda 1 yıl içerisinde gebelik olmamışsa mutlaka spermiyogram testi verilmelidir. Spermiyogram testinde dikkat edilmesi gereken 3 temel faktör bulunmaktadır. Bunlar sperm sayısı, sperm hareketliliği ve spermin şeklidir.
2. Hormon Testleri: Erkek üreme sistemiyle ilgili olası hormonal dengesizlikleri veya bozuklukları belirlemek için yapılan testlerdir. FSH Hormonu ( folikül uyarıcı ana hormon), LH ( luteinizan hormon) sperm üretimi ve testesteron üretimlerinini sağlayan hormonlardır. Bir diğer hormon testi de prolaktin hormon testidir.
3. Genetik Testleri: Genetik bozukluklar, erkek infertilitesinde sperm üretimi veya kalitesi noktasında sorunlar yaşanmasına neden olabilir. İnfertiliteye neden olan sorunu belirlemek amacı ile genetik testler önemli bir tanı aracıdır.
4. Ultrasonografi: Testislerin ultrason ile incelenmesi, prostat ve sperm çıkışını sağlayan kanalların yine utrasonla rektal yolla incelenmesi gibi yöntemlerle tanı konulmaya çalışılır.
İnfertilite Tedavisine Fiziksel ve Duygusal Hazırlık
İnfertilite tanısı konulduktan sonraki süreçte çiftleri maddi, manevi, fiziksel ve psikolojik olarak zorlu bir süreç beklemektedir. Çiftlerin bu sürece başlamadan önce tedaviyi daha rahat ve olumlu geçirebilmeleri için bedenen ve ruhen hazır hissetmeleri gerekmektedir. İnfertilite tedavisine başlamadan önce dikkate almanız gereken bazı durumlar şunlar olmalıdır:
Sağlıklı ve Düzenli Beslenme: Bu süreçte sağlıklı ve düzenli bir beslenme programı sağlanmalı, gerekirse diyetisyen destekleri alınmalıdır. Dengeli ve düzenli bir beslenme, genel sağlık ve özellikle üreme sağlığı için oldukça önemlidir. Kadınların doğurganlığını doğrudan etkileyebilecek dengesiz ve sağlıksız bir beslenme, tedavi sürecini zorlaştırıcı nedenler ortaya çıkarabilir. Aynı zamanda kişilerin kilo kontrolleri yapılmalı ve alkol, sigara gibi alışkanlıklardan uzak durulmalıdır. Beslenme, kadınlarda ve erkeklerde üreme verimliliği için en önemli hususlardan biridir.
Egzersiz ve Yürüyüşler: Genel sağlık için de oldukça önemli olan egzersizler ve yürüyüş alışkanlıkları, infertilite tedavi öncesi kişilerin daha rahat bir süreç yaşamalarını sağlar. Egzersiz ve düzenli fiziksel aktiviteler, aynı zamanda stresi azaltmaya yardımcı olurken genel ruh sağlığını da olumlu yönde etkiler. Aynı zamanda hormonları dengeleyerek gebe kalma sürecini olumlu yönde etkiler.
Genel Sağlık Kontrolleri: Genel sağlık kontrolleri ve taramalar, genel sağlık durumunuzu izlemek ve tedaviye engel olabilecek herhangi bir sağlık sorununu tespit etmek için önemlidir. Tedavi öncesi bunların dabilinmesi ve belirlenmesi tedavi sürecini etkilemektedir.
Eşler Arası İletişim: İnfertilite tedavi süreci oldukça zor bir süreçtir. Bu süreçte çiftlerin ilk önce kendi aralarında birbirlerine destek olması ve sağlıklı bir ilişki kurması süreci kolay atlatmalarına yardımcı olacaktır. Ortak kararlar almak ve duygusal olarak birbirinizi desteklemek, tedavi sürecini daha olumlu hale getirebilir.
Psikolojik Destek: İnfertilite tedavisi sürecinde çiftlerin psikolojik destek alması, stresle başa çıkmalarına ve tedavi sürecine daha olumlu bakmalarına yardımcı olabilir. Psikolojik danışmanlık ve destek grupları, çiftlerin bu süreci daha kolay atlatmalarını sağlayabilir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
İnfertilite tanısı için hangi testler yapılır?
Kadınlar için de erkekler için de bazı önemli testler yapılmaktadır. Bunlar; fiziksel muayene, kan
testleri, hormon ve genetik testleri, rahim filmi ve semen analizi gibi başlıca testlerdir.
İnfertilite tanısı için ne zaman doktora başvurmalıyım?
İnfertilite tanısı için, 35 yaşın altındaki çiftlerde, bir yıl korunmasız ilişkiye rağmen gebelik
oluşmuyorsa; 35 yaşın üzerindeki çiftlerde ise altı ay denemeden sonra doktora başvurmalıdır.
İnfertilite için risk faktörleri nelerdir?
Kadınlar için: ileri yaş, düzensiz adet dönemleri, endometriozis, pelvik inflamatuar
hastalık, polikistik over sendromu (PCOS), kilo problemleri, stres ve sigara kullanımı.
Erkekler için: ileri yaş, düşük sperm sayısı, testis travması, hormonal dengesizlikler,
sigara içme, aşırı alkol tüketimi, bazı genetik bozukluklar.
Daha Fazla Bilgi ve İletişim için : Buraya Tıklayın!