Sistosel(İdrar Kesesi) Sarkması Nedir ? Sistosel, mesane ve vajinal duvar çevresindeki destekleyici dokuların zayıflayıp esneyerek mesane ve vajinal duvarın vajinal kanaldan aşağıya ve hatta bazen vajinadan dışarıya doğru hareket etmesidir. Genellikle vajina duvarını destekleyen kaslar ve bağ dokuları mesaneyi yerinde tutar. Sistosel ile vajinayı destekleyen kaslar ve dokular zayıflar ve gerilerek mesanenin vajinaya doğru doğmasına yol açar. Bu durum Halk arasında idrar kesesi sarkması olarak bilinir. Özellikle öksürme, hapşırma, ağır cisimler taşıma gibi karın içi basıncın arttığı durumlarda hastalar vajinada şişmiş bir mesaneyi elleriyle fark edebilirler veya idrar kaçırma şikayetiyle hekime başvurabilirler.

İdrar Kesesi Sarkması Kimlerde Görünür?

Sistosel her yaştan kadını etkileyebilir, ancak sistosel gelişme ihtimali yaşla birlikte artar çünkü kaslar ve dokular genellikle zamanla zayıflar. Sistosel gelişme riskini artıran diğer faktörler şunlardır:

• Vajinal doğum,
• Histerektomi (rahim alınması) gibi pelvik cerrahi geçirmiş olmak ya da tekrarlayan pelvik organ prolapsusu (genital organ sarkması) cerrahisi geçirmek,
• Aşırı kilolu olmak veya obezite,
• Ailede pelvik organ prolapsusu (genital organ sarkması) hikayesi olması
• Kronik kabızlık
• Ağır kaldırmak

Genç kadınlarda idrar kesesi sarkması görülmesinin en önemli nedeni vajinal doğumdur. Genital sarkma özellikle çok sayıda zor gebelik geçiren kadınlarda sıklıkla görülür. Doğum zor olduğunda ve daha uzun sürdüğünde, genital organları yerinde tutan bağlar bazı bölgelerde gerilebilir veya yırtılabilir, bu da genital organları yerinde tutma görevini yapamamasına yol açar.

Postmenopozal (menopoz sonrası) dönemde idrar kesesi sarkması daha sık görülmektedir. Bunun nedeni, östrojenin menopoz döneminde azalması ve pelvik taban kaslarının gücünün azalmasıdır. Sezaryen doğum yapmış ya da hiç doğum yapmamış kadınlarda sarkma daha az görülür.

Kısacası çoğul gebelikler, iri bebekler, doğum sırasında vajinal yırtılmalar, karın içi basıncını artıran kronik öksürük, obezite ve fazla çalışma mesane fonksiyon bozukluğuna sebebiyet vermektedir. Bu durum aynı zamanda genetik yatkınlığı olan kişilerde, bağ dokusu elastikiyeti düşük olanlarda, menopoz döneminde, sigara içenlerde, uzun süreli kabızlık yaşayanlarda, obezitede ve pelvik cerrahi geçirmiş kişilerde de ortaya çıkabilmektedir.

Sistosel Belirtileri

Sistoseli olan hastaların çoğunun semptomu yoktur. Daha çok ileri evre sistosel hastaları semptom gösterirler. Vajinadan bir şeyin düştüğü hissi vajina veya alt karında basınç hissi olabilir. Bunun dışında belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tuvalete sık çıkmak
• İdrarı tutmada zorluklar yaşamaya başlamak
• Hafif idrar kaçırmaları
• Bitmek bilmeyen idrar yolu enfeksiyonları
• Cinsel birliktelik sırasında yaşanan idrar kaçırmaları
• Tuvalete çıktıktan sonra idrarın tam olarak bitmediği hissi
• Ikındığınızda vajinanın sarkması

Bu ve bunun gibi durumlar idrar kesesi sarkmasının başlıca belirtileridir.

İdrar Kesesi Sarkması Nasıl Tedavi Edilir?

Sistosel tedavisi yöntemi; kadının yaşına, hastalığın evresine, genel sağlık durumuna, elik eden başka rahatsızlıkların varlığına ve ilerleyen dönemde hamilelik planına göre değişmektedir. Hafif sistosel olgularında vajinal yaklaşım ile sarkan fazla dokular çıkarılarak onarım sağlanabilir.

Mesaneyi yükseltmek için sadece hastanın kendi dokuları kullanılır başka bir malzeme kullanılmaz. Bu yöntem kolpografi anterior olarak adlandırılır. Sistosel daha ileri evreyse, eşlik eden rahim sarkması varsa veya ameliyattan sonra hastalık tekrarlarsa mesanenin altına mesh adı verilen örgü materyali yerleştirilir.

Bu tekniğin başarı oranı %90’a yakındır. Sarkma ile beraber idrar kaçırma şikayeti varsa, bu sefer de idrar borusu (üretra) boynuna yerleştirilen mesh (örgü) tedaviye eklenmelidir. Bu operasyonlar 20-30 dakikada tamamlanır ve %90’ın üzerinde başarı oranı vardır.

Sistoseli düzeltmek için yapılan ameliyattan sonra vajinal genişleme problemi olan kişilerde bu tür rahatsızlıklar azalma görülmekte ve cinsel yaşamlarında dile getirdikleri rahatsızlıklar yarı yarıya azalmaktadır.

Ameliyatsız İdrar Kesesi Sarkması Tedavi Yöntemleri

Sistosel için cerrahi olmayan çözümler sistoseli düzeltmez. Sadece sarkma oranını belli bir düzeyde tutmaktadır yani bir nevi ilerlemesini önlemektedir. Erken evre sistoselde ve ameliyata uygun olmayan yaşlı hastalarda uygulanabilmektedir.

Bu nedenle hafif sarkıklığı olan, yaşam kalitesine belirgin bir etkisi olmayan, rekonstrüksiyon düşünen veya ameliyat olma tehlikesi bulunan çok yaşlı hastalarda bu tedavi tercih edilmektedir.

1. Kegel Egzersizleri: Kegel egzersizleri, pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizlerdir. Bu kasların zayıflığı mesane sarkmasının ana sebebidir. Pelvik taban kas eğitimi olarak da adlandırılan kegel egzersizleri, mesane problemlerini tedavi etmek ve kas kontrolünü iyileştirmek için yapabileceğiniz basit egzersizlerdir. Egzersizler mesaneyi, rektumu ve rahmi destekleyen pelvik taban kaslarını güçlendirir. Pelvisinizin önünden arkasına bir hamak gibi uzanan bu kaslar, istemsiz idrar, dışkı veya gaz çıkarmaktan kaçınmanıza yardımcı olabilir.
2. Vajinal Pesser Tedavisi: Vajinal pesser, mesaneyi desteklemek için vajinanıza yerleştirilen plastik veya kauçuk bir halkadır. Pesser gerçek prolapsusu düzeltmez veya iyileştirmez, ancak pesserin sağladığı ekstra destek semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Kullanılacak peserin boyutunu kişinin muayenesine göre doktor belirler ve halkayı kendi başınıza nasıl temizleyip yeniden takacağınızı gösterir. Pesser ameliyatın riskli olduğu çok ileri yaş kaıdnlarda, ciddi sistemik hastalığı olan kadınlarda, ameliyata geçici bir alternatif olarak kullanır. Normalden büyük pesser kullanıldığında vajinal ağrı, ülser, ülser gibi problemler görülebilir. Ayrıca pesser kullanan kadınların bu halkayı düzenli olarak dezenfekte etmesi gerekmektedir. Aksi takdirde ciddi enfeksiyonlar ortaya çıkabilir.

Sistosel Ameliyatı

Cerrahi olmayan tedaviler işe yaramazsa veya sistosel ileri evredeyse cerrahi müdahale düşünülebilir. Birçok kişinin merak ettiği bir soru da sistosel ameliyatının nasıl yapıldığı noktasıdır. Sistoseli onarmak için en yaygın cerrahi prosedür, anterior kolporafi olarak da adlandırılan ön vajinal onarımdır. Bu prosedür sırasında, mesane normal konumuna geri getirilir ve dikişler kullanarak mesaneyi yerinde tutan kaslar ve dokular sıkılaştırır.

Ameliyatla ilişkili olarak aynı gün taburculuk ya da hastanın bir gece hastanede kalması gerekebilmektedir. Sistosel ameliyatı için regl sonrası dönemi tercih etmek önemlidir. Bunun nedeni vajinanın ameliyattan sonra enfeksiyona daha duyarlı olmasıdır. Bu bakımdan ameliyatın adetten sonra yapılması çok önemlidir.

Sistoseli ileri evre olan hastalarda veya eş zamanlı rahim veya makatta da sarkması olan hastalarda tekrarlama riskini düşürmek için tedavi sakrokolpopeksi olarak adlandırılan mesh (örgü) aracılığıyla sarkan tüm yapıların kuyruk sokumu kemiğine asıldığı yöntemle yapılmalıdır. Bu işlem laparoskopik (kapalı) olarak yapılabilir.

Sistosel Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Sistosel ameliyatından sonra şunlara dikkat edilmelidir:

• Ameliyattan sonra reçeteli ilaçlarınızı düzenli olarak alın
• Dikişlerin kuru ve temiz olduğundan emin olun
• Dikiş yeri kızarırsa, kötü kokarsa veya ateşiniz çıkarsa, doktorunuzla iletişime geçin.
• Tedaviden sonra ayakta duş yapabilirsiniz.
• Diyetinize dikkat edin kabızlık ameliyat sonrası büyük bir tehdittir
• Sistosel ameliyatından sonra kanamalara seyrek bir şekilde rastlanır. Ancak kanama oranı yüksekse ​​doktorunuza bildirin.
• Ameliyat sonrası cinsel ilişki 6 hafta yasaktır.

Ameliyat sonrası ağır yük kaldırmamanız gerekmektedir. Aksi takdirde hastalığın tekrar etme olasılığı artmaktadır.

Sistosel Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci

Sistosel ameliyatı basit bir ameliyattır ve iyileşme süreci çok hızlıdır. Vajina dokusal farklılıklardan dolayı diğer organlara göre çabuk iyileşen bir dokudur. Ameliyatta kendiliğinden eriyen dikişler kullanıldığı için ameliyattan sonra dikişlerin alınmasına gerek yoktur. Ameliyattan sonra aynı gün veya bir gece hastanede kalındıktan sonra  ertesi gün taburculuk yapılabilir. İyileşme süreci 1-2 hafta kadar sürebilir. 1 hafta sonra hasta normal hayatına dönebilir.

Sistosel Tedavi Edilmezse Ne Olur?

İdrar kesesi sarkması tedavi edilmezse yaşam kalitesi bozulur. Mesanenin vajinadan çıkması ile enfeksiyon, kanama ve ülserasyon gibi komplikasyonlar ortaya çıkar. Hafif sistoselde egzersiz ile tedavisiz olarak süreç izlenebilir. Ancak şiddetli sistosel, cerrahi veya cerrahi olmayan yöntemler ile tedavi edilmelidir.

Ameliyat sonrası cinsel hayat etkilenir mi?

Bu ameliyatla ilgili en sık sorulan sorulardan biri de sistosel onarım ameliyatı sonrası vajinal bölgede his kaybı olup olmayacağıdır. Vajinal bölgede bir his kaybı olmayacaktır. Cinsel hayatta olumsuz bir etkilenme olmayacaktır.

***İnternet sitemizde yer alan bilgiler tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemler için doktorunuza danışmanız gerekmektedir.