Doğum kontrol yöntemleri, istenmeyen gebelikleri önlemek ve aile planlamasını desteklemek için kullanılan güvenilir ve etkili yöntemlerdir. Gebelik düşünmeyen kadınlar için en uygun yöntemi seçmek, hem sağlık hem de yaşam kalitesi açısından büyük önem taşır. Doğum kontrol yöntemleri arasında geri döndürülebilir olanlar (hormonal ilaçlar, spiraller, bariyer yöntemleri gibi) ve kalıcı olanlar (tüplerin bağlanması gibi) yer alır. Hangi doğum kontrol yönteminin sizin için uygun olduğuna karar vermek için bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına danışmanız önemlidir.

Peki Hangi Yöntem Sizin İçin Uygun?

Doğum kontrol için ‘en iyi’ yöntem şudur diye kesin bir yargı söylemek doğru olmayacaktır. Her kadının yaşam tarzına, sağlık durumuna ve gelecekteki
gebelik planlarına uygun farklı doğum kontrol seçenekleri bulunmaktadır.

En uygun yöntemi belirlerken şu faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:

 Yaş ve genel sağlık durumu

 Hormonal yöntemlere duyarlılık
 Geri dönüşümlü mü yoksa kalıcı bir yöntem mi tercih
edildiği
 Emzirme durumu (doğum sonrası korunma ihtiyacı)
 Cinsel yolla bulaşan hastalıklara (CYBH) karşı ek koruma gerekliliği

Unutmayın ki doğum kontrol yöntemlerinin etkinliği, kullanım talimatlarına ne kadar uyulduğuna bağlı olarak değişebilir.

Sizin İçin En İyi Olan Doğum Kontrol Yöntemini Seçin

�� Doğum Kontrol Hapı
• Nasıl çalışır? Hormonlar (östrojen ve/veya progestin) içeren ilaçlardır. Yumurtlamayı durdurarak, rahim ağzı mukusunu kalınlaştırarak ve rahim iç zarını incelterek gebeliği önler.
• Etkililiği: %99’a kadar
• Avantajları:
�� Düzenli adet döngüsü sağlar.
�� Adet sancılarını ve aşırı kanamayı azaltabilir.
�� Akne gibi hormonal cilt problemlerine iyi gelebilir.
• Dikkat edilmesi gerekenler:
�� Her gün aynı saatte alınmalıdır.
�� Kullanımı bıraktıktan kısa süre sonra doğurganlık geri dönebilir.
�� Kan pıhtılaşması riski taşıyan kişiler için uygun olmayabilir.

Cilt Altı İmplantı

Nasıl çalışır?

Günümüzün modern doğum kontrol yöntemlerinden biri olan hormonal bir deri altı implanttır. Üst kol derisinin altına yerleştirilen kibrit çubuğu büyüklüğünde esnek plastik çubuktur. İmplant vücutta hamileliği engelleyen hormonlar salgılar. Bu yöntemle kullanıcı herhangi bir ilaç yada prezervatif kullanmadan uzun vadeli gebelikten korunma sağlanır.
✔Etkililiği: %99
✔Avantajları:
�� 3 yıl boyunca korunma sağlar.
�� Günlük veya aylık kullanım gerektirmez.
�� Östrojen içermediği için kan pıhtılaşması riski oluşturmaz.
�� Sizin için uygun olmadığına karar verdiğinizde ya da hamile kalmak istediğinizde implant çıkarılabilir.

Dikkat edilmesi gerekenler:

�� Adet düzensizliklerine neden olabilir.
�� Nadiren, bazı kişilerde implantın çıkarılması zor olabilir.

Ancak;
• İmplantın herhangi bir parçasına karşı alerji.
• Geçmişte ciddi kan pıhtısı, kalp krizi öyküsü
• Karaciğer hastalıkları
• Meme kanseri öyküsü ya da olma ihtimali varsa
• Normal adet dönemlerinizin dışında gerçekleşen kanamalar gibi durumlarda implant uygun olmayabilir.

Rahim İçi Araç (RİA)- Spiral

Gebeliği önlemek için rahime yerleştirilen cihazdır. Uzun vadeli, geri döndürülebilir ve en çok kullanılan yöntemlerden biridir. Bu cihazlar hormonal ve bakır olarak ikiye ayrılır ve bakır parçasıyla sarılmış cihazlar 3-12 yıla kadar koruma sağlamaktadır. Hormonal olmayan bakır spiraller adet düzenini etkilemez.

Dikkat edilmesi gerekenler:
�� Takılma ve çıkarılma işlemi doktor tarafından yapılmalıdır.
�� İlk birkaç ay içinde lekelenme veya düzensiz adet görülebilir.

Doğum Kontrol İğnesi

Aylık ve 3 aylık iğneler şeklindedir.Adetin ilk 5 gününde yapılır. Güvenli ve kullanışlı bir uygulamadır. Aylık iğneler progesteron içerirken, 3 aylık iğneler hem progesteron hem de östrojen içerir. Doğum kontrol iğnesi kullananların, adet düzensizliği ya da uzun süreli adet görememe gibi şikayetleri olabilir. Yine nadiren de olsa cinsel istekte azalma, göğüslerde hassasiyet gibi yan etkileri bulunur.

Gebelik Önleyici Halka (Nuvaring)(Annovera)

Nuvaring, uygulaması kolay, güvenilir, içinde hormon içeren, ince, yuvarlak, esnek bir gebelikten korunma halkasıdır. Nuvaring gebelikten korunma amacıyla vajina içine adetin ilk günü yerleştiriliyor, adetin 21. günü ise içeriden alınır. Düzenli bir şekilde hormon salınımı yaparak bir ay boyunca gebelikten koruyucu özelliğe sahiptir.

Prezervatif (Kondom) Kullanımı

• Nasıl çalışır? Spermin vajina içine ulaşmasını engeller.
• Etkililiği: %85-98

Avantajları:
�� Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlar.
�� Hormonal etkileri yoktur.
• Dikkat edilmesi gerekenler:
�� Kullanım hataları etkinliği azaltabilir.
�� Doğru saklanmadığında yırtılma riski olabilir.

Kalıcı Doğum Kontrol Yöntemleri

�� Tüplerin Bağlanması (Tüp Ligasyonu) – Kadınlar İçin Nasıl çalışır? Fallop tüpleri bağlanarak yumurtanın spermle buluşması engellenir.

Avantajları:
�� Ömür boyu koruma sağlar.

Dikkat edilmesi gerekenler:
�� Geri dönüşü yoktur, çocuk sahibi olmak isteyenler için uygun
değildir.
�� Vazektomi – Erkekler İçin

Nasıl çalışır? Vazektomi, meniye sperm akışını kesen bir erkek doğum kontrol yöntemidir. Vazektomi işleminden sonra bilinenin aksine erkeklerin cinsel yaşamı olumsuz etkilenmez ve kişi olağan cinsel aktivitesine devam eder.

Avantajları:

�� Basit bir işlemle ömür boyu koruma sağlar.
�� Dikkat edilmesi gerekenler:
�� Geri dönüşü zor bir işlemdir.

SIK SORULAN SORULAR