Bartholin kisti, kadın genital bölgesinde bulunan Bartholin bezlerinin tıkanması sonucu oluşan bir durumdur. Bu bezler vajina girişinin her iki tarafında bulunur ve vajinal kayganlaştırıcı sıvı üretiminden sorumludur. Ancak bazen bu bezler tıkanabilir ve sıvı birikmesine neden olarak bir kist oluşmasına yol açabilir. Bartholin kisti genellikle ağrısızdır, ancak büyüdüğünde ve enfekte olduğunda rahatsızlık yaratabilir.

Bartholin Kisti Nedir?

Vajinanın her iki tarafında, birer tane olmak üzere Bartholin salgı bezleri bulunur. Bartholin bezleri, ergenlik dönemiyle birlikte cinsel gelişimin etkisiyle aktive olur ve salgı üretmeye başlar. Bu bezler tarafından üretilen sıvı, vajinaya ıslaklık ve kayganlık sağlar, böylece cinsel ilişki ve penetrasyon daha kolay hale gelir. Ancak bazen Bartholin bezlerinin kanalları tıkanabilir, bu durumda içlerindeki sıvı birikir ve sonuç olarak bir kist oluşur. Genellikle tek taraflı olarak görülen kistler, nadiren iki taraflı da görülebilir. Eğer Bartholin kisti tedavi edilmez veya enfekte olursa, Bartholin apsesi meydana gelebilir.

Tedavi süreci, oluşan kistin boyutuna, ağrı seviyesine ve enfeksiyon durumuna göre değişebilir. Büyük kistler veya enfekte kistler cerrahi drenaj gerektirebilir. Tedavide genellikle antibiyotikler de kullanılarak yardımcı olunur. Bartholin kisti ve apsesi oldukça yaygın rastlanan sağlık sorunlarıdır. Tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve rahatsızlık yaratabilir.

İlginizi Çekebilir: Regl Ağrısı Nasıl Geçer

Bartholin Kisti Neden Olur?

Bartholin kistlerinin oluşumunda çeşitli faktörler etkili olabilir. Bezlerinin tıkanması, kist oluşumunun ana nedenidir. Bu salgının vajinaya dışarı atılmasını engelleyen tıkanıklık, çeşitli sebeplerle meydana gelebilir. Tıkanma, bezlerin ürettiği sıvının dışarı çıkamamasına ve bez içinde birikmesine yol açar. Örneğin, dış genital bölgeye veya vajina girişine yapılan cerrahi müdahaleler, bu bölgede meydana gelen travmalar veya geçirilen enfeksiyonlar bu duruma zemin hazırlayabilir. Vajina giriş bölgesinin fiziksel bir darbeye maruz kalması veya kimyasal maddelerle tahriş olması sonucu kanallarda tıkanıklık gelişebilir.

Cinsel ilişki sırasındaki sürtünme de tahrişe neden olabilir. Travmatik etkiler sonucunda iyileşme sürecinde, çevre dokular kanalların tıkanmasına yol açabilir. Hormonal dengesizlikler veya adet düzensizlikleri gibi sebeplerle vulva ve vajinada ergenlik sonrası anormal büyümeler meydana gelebilir. Bu durum dokuların kanalları daraltmasına ve tıkanıklığa yol açabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yol açan mikroorganizmalar, yani Chlamydia Trachomatis ve Neisseria Gonorrhoeae gibi mikroplar, Bartholin kistlerinin oluşumunda etken olabilir. Vajina bölgesindeki bakteriyel enfeksiyonlar, bezlerin tıkanmasına neden olabilir.

Enfekte olan kistleri daha ağrılı ve hassas olabilir. Hormonal değişiklikler, bezlerin normal işleyişini etkileyebilir ve tıkanmalara yol açabilir. Kistlerin boyutları da bireyden bireye farklılık gösterebilir; bazı kişilerde 0.5 cm gibi küçük boyutlarda olurken, diğerlerinde 5 cm’e kadar büyüyebilir.

Bartholin Kistinin Belirtileri Nelerdir?

Bartholin kistleri, Bartholin bezlerinde biriken salgının miktarına ve enfeksiyon oluşup oluşmadığına göre çeşitli belirtiler gösterebilir. Yeni oluşan küçük kistler genellikle oldukça küçük olup belirti vermezler ve fark edilmezler. Ancak zamanla birikme devam ettiği için boyutları artar ve daha belirgin hale gelir. Bu süreçte vajinada hissedilen şişlik rahatsızlık hissine yol açar. Yürürken ya da otururken rahatsızlık hissi verir ve cinsel ilişki sırasında da ağrıya yol açabilir. Bartholin kisti oluştuğunda salgının vajinaya salınamaması nedeniyle vajinal kuruluk meydana gelebilir, bu da kişinin cinsel yaşamını olumsuz etkileyebilir. Eğer Bartholin kistinde enfeksiyon olmuş ve Bartholin apsesi oluşmuş ise, belirtiler daha şiddetli hale gelebilir. Ateş, bitkinlik, vajina bölgesinde hassasiyet, bazen ileri derecede batma ve ağrı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

İlginizi Çekebilir: Kaç Haftalık Hamileyim (Hamilelik hesaplama)

Bartholin Kisti Nasıl Tedavi Edilir?

Bartholin kisti tedavisi, kistin boyutuna, belirtilerine ve enfeksiyon durumuna bağlı olarak değişebilir.

• Ev Bakımı: Küçük ve ağrısız kistler genellikle evde tedavi edilebilir. Sıcak su ile dolu bir banyo veya kompres, kistin rahatlamasına ve sıvının dışarı çıkmasına yardımcı olabilir.
• Cerrahi Drenaj: Eğer kist büyükse veya enfekte olmuşsa, drenaj uygulaması ile kistin içinde biriken sıvı boşaltılabilir. Cerrahi drenaj uygulaması genel anestezi veya lokal anestezi altına gerçekleştirilebilen bir işlemdir. Drenaj ile sıvı boşaltıldıktan sonra gümüş nitrat veya word kateter uygulanarak kistin tekrarlamaması için önlem alınır.
• Kistik Kapsülün Çıkarılması: Tekrarlayan kistler için, kistin etrafındaki kapsülün cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Bu, daha kalıcı bir çözüm sağlayabilir. Ancak bu genellikle son çare olarak tercih edilebilecek, diğer tedavilerin yeterli gelmediği veya kistin çok sık tekrarlandığı durumlarda uygulanabilecek bir tedavidir. Çünkü salgı bezi alındığında vajinal kuruluk oluşarak kişinin cinsel hayatı olumsuz etkilenebilir ve cinsel birliktelik sırasında ağrı şikayetleri oluşabilir.
• Marsupializasyon: Bu prosedürde, kistin duvarları kesilir ve kistin içeriğinin dışarı akması sağlanır. Tıkanıklık açıldıktan sonra salgı bezinin duvarı dışarıya doğru dikilerek ağız kısmı açılır ve tekrar tıkanması önlenmiş olur. Yapılan dikişler kendiliğinden eriyen dikişler olduğundan sonrasında ikinci bir işlem gerektirmez. Bu yöntem, kistin tekrarlamasını önlemek için kullanılabilir.
• Antibiyotik:Kistin enfekte olduğu durumlarda ve test sonucu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon tespit edildiğinde antibiyotik reçete edebilir.

İlginizi Çekebilir: Adet Söktürücü nedir?

İlginizi Çekebilir: Miyom Nedir? Belirtileri Nelerdir?