Dış (Ektopik) Gebelik Nedir?
Dış gebelik (ektopik) , gebelik sürecinde döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesi yerine, rahim dışında başka bir bölgeye yerleştiği durumu ifade eder. Genellikle döllenme sonrası embriyonun fallop tüplerine yerleşmesi sonucunda oluşur, ancak daha nadir durumlarda yumurtalıklar, rahim ağzı veya karın boşluğu gibi diğer bölgelere de yerleşebilir. Dış gebelik ciddi bir durum olup hızlı tanı ve müdahale gerektirir.
İçindekiler
Dış Gebelik Neden Olur?
Dış gebeliğin birçok farklı nedeni olabilir. Dış gebelik genellikle fallop tüplerinde meydana gelir. Bunun nedeni, döllenmiş yumurtanın rahme ulaşmak için fallop tüplerini geçerken bir engelle karşılaşması veya tüplerin normal işlevini yerine getirememesi olabilir. Dış gebeliğe yol açabilen bazı faktörler şunlardır:
- Tüplerin hasar görmesi: Tüplerin iltihaplanması, cerrahi müdahaleler, endometriozis veya geçirilmiş bir dış gebelik gibi durumlar tüplerin hasar görmesine neden olabilir.
- Hormonal dengesizlikler: Yumurtlama sürecini etkileyen hormonal dengesizlikler dış gebeliğe yol açabilir.
- Doğuştan anomaliler: Bazı kadınlarda, doğuştan gelen fallop tüpü anomalileri dış gebeliğe yatkınlığı artırabilir.
- İleri yaş: İleri yaşta gebe kalan kadınlar, dış gebelik riski altında olabilir.
Dış Gebeliğin Belirtileri Nelerdir?
Dış gebelik genellikle gebeliğin erken dönemlerinde belirti vermez ve genellikle 6 ila 8 hafta sonra fark edilmeye başlar. Bununla birlikte, bazı kadınlar gebelik belirtilerinden bazılarını yaşayabilir. Dış gebeliğin belirtileri şunlardır:
- Karın ağrısı: Şiddetli ve kramp tarzında bir karın ağrısı hissi olabilir. Özellikle bir tarafta yoğunlaşan ağrı dış gebeliğin belirtisi olabilir.
- Vajinal kanama: Dış gebelikle birlikte hafif ila şiddetli vajinal kanama olabilir. Kan genellikle koyu renkli veya kahverengi olabilir.
- Omuz ağrısı: Dış gebelikte omuz ağrısı, iç kanama veya pıhtılaşma sorunlarından kaynaklanabilir. Bu durum acil bir durum olabilir ve hemen doktora başvurulması gerekmektedir.
- Baş dönmesi veya bayılma: Ektopik gebeliğin neden olduğu iç kanama, baş dönmesi veya bayılma hissiyatına yol açabilir.
- Rektal basınç: Dış gebelikte, rektal bölgede bir basınç hissiyatı meydana gelebilir.
Bu belirtiler dış gebeliğin olası işaretleri olsa da, her kadında aynı şekilde ortaya çıkmaz. Bu nedenle, hamilelik belirtileri veya şüpheli bir dış gebelik durumunda bir doktora başvurmak önemlidir.
İlgili İçerikler: Kaç Haftalık Hamileyim (Hesaplama Aracı)
Dış Gebelik Nasıl Tedavi Edilir?
Dış gebelik, acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur. Tedavi yöntemi, dış gebeliğin yerleşim yeri, ne kadar ilerlediği, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Cerrahi müdahale: Dış gebelik genellikle laparoskopi (kapalı cerrahi) adı verilen minimal invaziv bir cerrahi prosedürle tedavi edilir. Doktor, dış gebeliği çıkararak kanamayı durdurur. Bazen fallop tüplerinin tamamen veya kısmen alınması gerekebilir.
- Metotreksat tedavisi: Erken dönemde tespit edilen ve risk faktörleri düşük olan dış gebeliklerde, metotreksat adı verilen bir ilaç kullanılabilir. Bu ilaç, embriyonun büyümesini durdurur ve dış gebeliği tedavi eder.
- Kan transfüzyonu: Şiddetli kanama durumunda, kan transfüzyonu gerekebilir.
Doktorunuz, size en uygun tedavi yöntemini belirlemek için durumu değerlendirecektir. Tedavi sürecinde düzenli takip ve izlemeler önemlidir.
Dış Gebelik Neden ve Nasıl Olur?
Dış gebelik, döllenmiş yumurtanın rahim dışında, genellikle fallop tüplerinde implantasyon gerçekleştirmesiyle ortaya çıkar. Döllenme sonrasında, embriyo normalde rahme ilerler ve rahim iç duvarına tutunur. Ancak bazı durumlarda, embriyo fallop tüplerine ulaşamaz veya tüplerde bir tıkanıklık veya hasar mevcutsa tüplerden birinde implantasyon gerçekleşir. Bunun sonucunda dış gebelik meydana gelir.
Dış Gebelik Tehlikeli Mi?
Dış gebelik tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Dış gebelik durumu, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Bu nedenle, dış gebelik belirtileri fark edildiğinde veya şüphelenildiğinde hemen bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmak önemlidir. Doktorunuz, durumun ciddiyetine ve sizin özel durumunuza bağlı olarak uygun tedavi seçeneklerini belirleyecektir.
Dış Gebelik Olursa Ne Olur?
Dış gebelikte, embriyo rahim dışında büyüdükçe, implantasyon yaptığı bölge genişleyemez ve sonunda rüptüre (patlama) olabilir. Bu durum iç kanamaya ve hayati tehlikeye yol açabilir. Dış gebelikte implantasyonun olduğu bölgede kan damarları bulunur. Büyüyen embriyo, bu damarlara zarar verebilir ve iç kanamaya neden olabilir. Dış gebelik geçirme, fallop tüplerinin hasar görmesine veya alınmasına da neden olabilir. Bu da doğurganlık sorunlarına yol açabilir. Dış gebelik geçirmiş olan kadınlar, tekrarlayan dış gebelik riski altındadır. Bu nedenle, dış gebelik geçiren bir kadının takip edilmesi ve gelecekteki hamileliklerinde dikkatli bir şekilde izlenmesi önemlidir.
Dış Gebelik Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?
Dış gebelik belirtileri genellikle hamilelik belirtilerine benzer olduğu için bazen yanlış teşhis edilebilir. Bununla birlikte, dış gebelik belirtileri ve bazı tanı yöntemleri, durumu teşhis etmeye yardımcı olabilir. Eğer hamilelik belirtileri yaşıyorsanız ve karın ağrısı, vajinal kanama, omuz ağrısı, baş dönmesi ve bayılma, rektal basınç gibi dış gebelik belirtileriniz varsa hemen doktora başvurmanız önemlidir. Sayılan belirtiler dış gebeliğin olası işaretleri olsa da, her kadında aynı şekilde ortaya çıkmaz. Bazı kadınlarda belirtiler daha hafif olabilir veya hiç belirti olmayabilir.
Dış Gebelik Önlenebilir Mi?
Dış gebeliğin tamamen önlenmesi mümkün olmasa da, bazı önlemler alarak riski azaltmak mümkündür. Bu önlemler şunları içerebilir:
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önlemek için korunma yöntemleri kullanmak.
- Rahim içi tıkanıklıkları veya hasarı önleyecek sağlık sorunlarının erken teşhis ve tedavisini sağlamak.
- Rahim içi veya fallop tüplerinde anormallikleri olan kadınların gebelik planlamadan önce doktorlarıyla görüşmeleri.
İlginizi Çekebilir: İstmosel Nedir?